
Wielu nie wie, że Kijów ma własny „dzień otwarty” dla kultury. Raz w miesiącu można tu ominąć kasy i zanurzyć się w świecie sztuki i historii całkowicie za darmo. Dla jednych to okazja, by zobaczyć słynne dzieła i unikalne artefakty, dla innych — idealny pretekst, by w końcu odwiedzić muzeum, którego zwiedzanie odkładali od lat. Muzea miasta Kijowa otwierają swoje drzwi bezpłatnie, zamieniając ostatnie dni miesiąca w święto dla miłośników sztuki i tych, którzy po prostu szukają nowych wrażeń.
Portal Ua.News przygotował zestawienie muzeów, do których można wejść za darmo, aby ułatwić wam zaplanowanie własnej kulturalnej trasy. Szczegóły — w naszym materiale.
Narodowe Muzeum Tarasa Szewczenki
Adres: Kijów, bulwar T. Szewczenki 12
Wstęp wolny: ostatni czwartek miesiąca od 10:00 do 18:00
Narodowe Muzeum Tarasa Szewczenki w Kijowie to jedno z największych muzeów literacko-artystycznych w Europie, poświęcone życiu i twórczości wybitnego ukraińskiego poety i malarza. Muzeum zostało założone w 1940 roku na bazie Republikańskiej Wystawy Jubileuszowej, a jego ekspozycja została po raz pierwszy otwarta w kwietniu 1941 roku w Pałacu Maryjskim. Po przerwie spowodowanej II wojną światową przestrzeń kultury wznowiła działalność i od 1949 roku mieści się w pałacu w stylu renesansu włoskiego przy bulwarze Tarasa Szewczenki 12, w dawnej rezydencji mecenasa Mykoły Tereszczenki. W muzeum przechowywane są oryginalne obrazy, przedmioty osobiste, archiwa oraz rzadkie wydania poety, a także materiały dotyczące życia i twórczości Wielkiego Kobzara, co czyni je unikalnym centrum kultury oddającym hołd artyście i ukraińskiej sztuce.
Muzeum Wojny
Adres: Kijów, ul. Ławrska 27
Wstęp wolny: ostatni wtorek miesiąca od 10:00 do 19:00
Narodowe Muzeum Historii Ukrainy w II Wojnie Światowej, znane jako Muzeum Wojny, zostało założone w 1974 roku. Zajmuje powierzchnię ponad 11 hektarów i stanowi kompleks memorialny, którego centrum stanowi pomnik „Matka Ojczyzna” — najwyższy w Europie, 102-metrowy monument z budynkiem muzealnym w postumencie.
Główna tematyka muzeum to wydarzenia II wojny światowej w Ukrainie, która pochłonęła życie milionów Ukraińców, a także walka Ukraińców o niepodległość w kontekście wojen światowych i współczesnej rosyjsko-ukraińskiej konfrontacji. Muzeum aktywnie dokumentuje agresję rosji od 2014 roku — m.in. otworzyło pierwszą na świecie stałą ekspozycję „Ukraina — Ukrzyżowanie”, na podstawie której powstały międzynarodowe wystawy w wielu krajach świata. Podczas pełnoskalowej inwazji w 2022 roku eksponaty muzealne były wykorzystywane do obrony Kijowa, co podkreśla jego znaczenie dla współczesnej historii i pamięci narodowej.
W ostatni wtorek każdego miesiąca wszyscy odwiedzający mogą bezpłatnie zwiedzić ekspozycje muzeum. Umożliwia to szeroki dostęp do materiałów muzealnych bez żadnych kosztów, z pewnymi wyjątkami. Za darmo nie można zobaczyć śmigłowca Mi-24 ani samolotów Li-2 i MiG-23 — te eksponaty są wyłączone z bezpłatnego zwiedzania. Również nie ma możliwości bezpłatnego wejścia na platformy widokowe pomnika „Matka Ojczyzna” („Cokół” i „Tarcza”).

Narodowe Muzeum Literatury Ukrainy
Adres: Kijów, ul. Bohdana Chmielnickiego 11
Wstęp wolny: ostatnia środa miesiąca od 10:00 do 18:00
Narodowe Muzeum Literatury Ukrainy mieści się w centrum Kijowa, w budynku będącym zabytkiem architektury z końca XIX wieku. Gmach, wzniesiony w 1871 roku w stylu późnego klasycyzmu, był niegdyś głównym korpusem prywatnej Kolegium Pawła Hałahina — jednej z najbardziej postępowych instytucji edukacyjnych tamtych czasów. W muzeum przechowywane są unikalne eksponaty literackie, materiały pamiątkowe i dokumenty, które opowiadają historię literatury ukraińskiej oraz jej wybitnych twórców. Szczególnie cennym miejscem jest zachowane w oryginalnym stanie pomieszczenie biblioteki Kolegium, w którym pracował sam Iwan Franko. Zachowano jego pierwotny wygląd, co oddaje niepowtarzalny klimat minionej epoki. Muzeum stanowi główną literacko-memorialną instytucję Ukrainy i jest ważnym ośrodkiem kultury służącym zachowaniu i popularyzacji dziedzictwa literackiego kraju.
Muzeum Iwana Honczara
Adres: Kijów, ul. Ławrska 19
Wstęp wolny: ostatni piątek miesiąca od 10:00 do 18:00
Muzeum Iwana Honczara to narodowe centrum kultury ludowej, założone w 1993 roku na bazie prywatnej kolekcji wybitnego ukraińskiego artysty, rzeźbiarza i działacza społecznego Iwana Honczara. W muzeum znajduje się ponad 30 tysięcy eksponatów, które odzwierciedlają duchowe i materialne życie narodu ukraińskiego — m.in. przedmioty sztuki ludowej, tradycyjnego życia codziennego, obrzędowości, starodruki, materiały archiwalne, a także malarstwo i rzeźby samego Iwana Honczara. Przestrzeń ta pełni również funkcję centrum kulturalnego — odbywają się tu warsztaty, święta folklorystyczne, wystawy, konferencje oraz inne wydarzenia mające na celu zachowanie i popularyzację ukraińskich tradycji ludowych.

Muzeum Hetmaństwa
Adres: Kijów, ul. Spaska 16-B
Wstęp wolny: ostatni piątek miesiąca od 10:00 do 17:00
Muzeum Hetmaństwa w Kijowie to państwowa instytucja kulturalno-edukacyjna i naukowo-badawcza, poświęcona historii epoki kozackiej i hetmańskiej oraz tradycjom kozactwa. Znajduje się w zabytkowym budynku z początku XVIII wieku, znanym jako „dom Mazepy”, nieopodal stacji metra „Plac Kontraktowy”. Ekspozycja muzeum liczy ponad 9 tysięcy eksponatów, które ukazują proces kształtowania się państwa kozackiego oraz działalność wybitnych hetmanów, takich jak Iwan Mazepa, Pyłyp Orłyk, Pawło Skoropadski i inni. Oprócz stałych wystaw historycznych, muzeum prezentuje ekspozycje tematyczne, organizuje konferencje naukowe i wydarzenia artystyczne, a także prowadzi klub dyskusyjny „Hetmańska Świetlica”, który wspiera popularyzację historii Ukrainy z czasów kozackich.

Muzeum-Mieszkanie Wiktora Kosenki
Adres: Kijów, ul. Mychajła Kociubynskiego 9
Wstęp wolny: ostatni poniedziałek miesiąca od 10:00 do 17:00

To muzeum pamięci zostało założone w 1938 roku z inicjatywy poety Maksyma Rylskiego w mieszkaniu, w którym wybitny ukraiński kompozytor, pianista i pedagog Wiktor Kosenko mieszkał i tworzył ostatnie miesiące swojego życia. W muzeum odtworzono wnętrze z lat 30. XX wieku, a zbiory obejmują około 1200 eksponatów, w tym rzeczy osobiste, rękopisy, archiwum fotograficzne, wydania nutowe i nagrania dzieł Kosenki. Przestrzeń poświęcona pamięci wybitnego ukraińskiego muzyka europejskiego formatu regularnie organizuje wydarzenia kulturalne, koncerty, seminaria i wieczory wspomnieniowe.
Anita Wiolina