Ogromne wydarzenie E-commerce Day, zorganizowane 16 maja w Kijowie przez Ukraińskie Stowarzyszenie Firm Fintech i Innowacyjnych (UAFIC), stało się platformą do dyskusji na temat kluczowych trendów oraz przyszłości handlu elektronicznego w Ukrainie i na świecie.
Pomimo wyzwań związanych z wojną, ukraiński e-commerce wykazuje stały wzrost oraz aktywną integrację z rynkami międzynarodowymi. Przyszłość handlu elektronicznego dynamicznie się zmienia dzięki innowacjom – zwłaszcza w obszarze płatności. Od sztucznej inteligencji, przez nowe technologie, aż po rozwój logistyki – przeczytaj więcej o najważniejszych globalnych trendach, które będą kształtować rozwój e-commerce w nadchodzących latach.
Jak e-commerce ułatwia rozpoczęcie działalności
Cyfrowa infrastruktura jest dziś kluczowa dla skutecznego i prostego prowadzenia biznesu – zauważył Rostysław Diuk, prezes zarządu Ukraińskiego Stowarzyszenia Firm Fintech i Innowacyjnych (UAFIC). Dotyczy to również weteranów, których inicjatywy przedsiębiorcze są aktywnie wspierane przez UAFIC. E-commerce umożliwia łatwy start i otwiera nowe możliwości dla milionów przedsiębiorców w przestrzeni wirtualnej.
Pomimo trwającej wojny, ukraiński sektor e-commerce nadal dynamicznie się rozwija, a krajowe firmy z powodzeniem wchodzą na rynki międzynarodowe – podkreślił szef UAFIC.
Ukrainian E-commerce Day to nowy rozdział we współpracy dostawców usług fintech i handlu detalicznego. To wyjątkowa szansa dla wielu osób, by zostać przedsiębiorcą przy minimalnych nakładach inwestycyjnych i skuteczniej rozwijać swój biznes! Przedstawiliśmy także pierwszą ukraińską mapę E-commerce 2025!
Pierwsza mapa e-commerce w Ukrainie
Ukraińskie Stowarzyszenie Firm Fintech i Innowacyjnych zaprezentowało podczas eCommerce Day pierwszą w kraju mapę handlu elektronicznego.
Mapa e-commerce Ukrainy przedstawia wiodące firmy w branży handlu elektronicznego na 2025 rok. To narzędzie umożliwia wizualizację rynku i wspiera współpracę między jego uczestnikami.
Z mapą można zapoznać się pod tym linkiem.
Rola narzędzi płatniczych w kształtowaniu doświadczeń klientów
To właśnie narzędzia płatnicze odgrywają kluczową rolę w tworzeniu idealnego doświadczenia zakupowego — podkreśliła Tetiana Czorna, wiceprezeska i regionalna dyrektorka Visa w Ukrainie.
Handel elektroniczny już od dawna stanowi codzienność na całym świecie, a Ukraińcy aktywnie korzystają z jego zalet. Dziś wystarczy kilka kliknięć, by produkt trafił do koszyka, a już następnego dnia (w realiach ukraińskich) może zostać dostarczony bezpośrednio pod drzwi lub do najbliższego punktu pocztowego.
Jednak pomiędzy zamówieniem a jego otrzymaniem znajduje się kluczowy moment — płatność — zaznaczyła Tetiana Czorna. Jak powiedział dyrektor generalny Visa Inc., Ryan McInerney: „Bez płatności nie ma handlu.”
Wiceprezeska Visa zwróciła uwagę, że globalny rynek e-commerce dynamicznie się rozwija. Prognozuje się, że całkowity wolumen handlu cyfrowego w 2025 roku osiągnie 5,5 biliona dolarów.
Chorna mówiła również o roli innowacji w środowisku płatności:
„Od prawie 30 lat Visa oferuje wygodne i bezpieczne płatności elektroniczne. Nieustannie wdrażamy innowacje, by zakupy online były jak najbardziej płynne. Visa Token Service dała impuls dla rozwoju e-handlu. A dzięki Click to Pay zakupy online są jeszcze prostsze — dane kart są przechowywane w postaci tokenów, więc nie trzeba ich każdorazowo wprowadzać. Visa Payment Passkey zastępuje wszystkie jednorazowe kody i hasła. Pod koniec kwietnia Visa przedstawiła program Visa Intelligent Commerce, w ramach którego użytkownicy będą mogli powierzyć agentom opartym na sztucznej inteligencji wyszukiwanie i zakup produktów. Nowe technologie napędzają rozwój e-commerce, a Visa może pełnić rolę gwaranta zaufania między konsumentami, bankami a sprzedawcami.”
Rynek e-commerce w Ukrainie i na świecie
Jewhen Lisniak, starszy dyrektor, szef działu partnerstw strategicznych, fintechu i projektów wspólnych w Visa na Europę Wschodnią i Południowo-Wschodnią, Azję Środkową oraz Kaukaz, podczas E-commerce Day podzielił się danymi na temat rozwoju handlu elektronicznego w Ukrainie i na świecie.
Globalny rynek e-commerce w 2025 roku może osiągnąć wartość 6 bilionów dolarów. Roczne tempo wzrostu wynosi 9%. Jeśli ten trend się utrzyma, do 2030 roku wartość globalnego rynku e-commerce wzrośnie do 9–10 bilionów dolarów.
W 2024 roku wartość rynku e-commerce w Ukrainie wyniosła 210 miliardów hrywien. Od 2022 roku rośnie on w tempie 17–20% rocznie. Mimo to e-commerce stanowi obecnie tylko 10% całkowitej wartości handlu w kraju, co wskazuje na ogromny potencjał dalszego wzrostu. Dla porównania – w Chinach udział e-commerce w całkowitym handlu sięga 35–40%. Jewhen Lisniak uważa, że do 2030 roku świat osiągnie podobny poziom.
Przedstawiciel Visa podkreślił, że Ukraina to ostatni kraj w Europie, w którym można spodziewać się prawdziwego boomu na rynku e-commerce.
Najważniejsze trendy w e-commerce
Jewhen Lisniak, starszy dyrektor, szef działu partnerstw strategicznych, fintechu i wspólnych projektów Visa w regionie Europy Wschodniej i Południowo-Wschodniej, Azji Środkowej i Kaukazu, podczas E-commerce Day mówił także o globalnych trendach i najnowszych rozwiązaniach fintechowych, które obecnie kształtują krajobraz rynku handlu elektronicznego.
Automatyzacja oparta na AI
Narzędzia oparte na sztucznej inteligencji są coraz intensywniej wdrażane w e-commerce. Coraz większą popularność zyskują AI-marketing, interaktywny shopping oraz rzeczywistość wirtualna. Aż 60% marek planuje inwestować w projektowanie oparte na AI. Pojawiają się agenci zakupowi wspierani przez sztuczną inteligencję. W sektorze logistyki rozwijane są rozwiązania AI umożliwiające modelowanie łańcuchów dostaw, a także inteligentne systemy do zarządzania stanami magazynowymi.
Handel mobilny
M-commerce to kolejny wyraźny trend. Zakupy dokonywane za pomocą smartfonów i innych urządzeń mobilnych stanowią obecnie 60–70% wszystkich transakcji. Wartość globalnego rynku handlu mobilnego sięga 3 bilionów dolarów. Przejście na urządzenia mobilne będzie się nasilać — jak podaje Jewhen Lisniak, aż 70% respondentów korzystało ze smartfona do robienia zakupów.
Handel głosowy
Obecnie nawet 20% światowej populacji korzysta z wyszukiwania głosowego, a w Stanach Zjednoczonych już 45% konsumentów dokonuje zakupów za pomocą komend głosowych. Ten trend wymusza na detalistach optymalizację zapytań głosowych. Jak podkreślił Jewhen Lisniak z Visa, sektor finansowy musi być gotowy do zapewnienia obsługi płatności realizowanych głosem.
Handel w mediach społecznościowych
Media społecznościowe stają się coraz bardziej popularnym kanałem sprzedaży. Jednym z elementów tego trendu jest integracja funkcji zakupowych bezpośrednio w aplikacjach społecznościowych. Obecnie wartość tego rynku wynosi około 3 miliardy dolarów rocznie. Platformy takie jak Instagram Shop czy TikTok Shop przyciągają ogromne zainteresowanie marketerów. Prognozy wskazują, że ta branża będzie dynamicznie rosnąć w najbliższych latach.
Handel B2B
Handel B2B (czyli sprzedaż towarów lub usług między firmami, w przeciwieństwie do sprzedaży bezpośrednio konsumentowi końcowemu, jak w modelu B2C) zyskuje na popularności.
W Stanach Zjednoczonych ten segment odnotowuje wzrost na poziomie 22% rocznie. Automatyzacja procesów zakupowych oraz rozwój różnorodnych platform cyfrowych otwierają nowe możliwości także dla sektora finansowego. W tym kontekście Jewhen Lisniak zwrócił również uwagę na rosnące znaczenie kredytów dla firm oraz zakupów na raty.
Błyskawiczna dostawa i innowacje logistyczne
Ekspresowa dostawa zmienia dziś oczekiwania konsumentów wobec handlu elektronicznego. Ten trend napędza rozwój platform dostawczych i innowacji w logistyce. Coraz częściej pojawiają się usługi dostawy bezzałogowej, a firmy inwestują w automatyzację magazynów – autonomiczne magazyny mogą skrócić czas dostawy nawet o 30%. Dlatego można spodziewać się dalszego wzrostu inwestycji firm w automatyzację procesów magazynowych.
Modele subskrypcyjne
Modele subskrypcyjne zyskują na popularności, ponieważ zapewniają firmom stabilne i przewidywalne źródło przychodów, a jednocześnie oferują wygodę i oszczędność dla konsumentów. Tego typu rozwiązania pozwalają budować długofalowe relacje z klientami, minimalizować ryzyko oraz lepiej planować działalność biznesową. Dla użytkowników oznacza to stały dostęp do produktów lub usług – często w korzystniejszej cenie niż przy jednorazowych zakupach. Świetnym przykładem takiego modelu jest Amazon Prime, który łączy w jednej subskrypcji dostawę, dostęp do streamingu i inne korzyści.
Handel odsprzedażowy (resale commerce)
Handel odsprzedażowy i sprzedaż używanych produktów to nie tylko rosnący trend, ale również istotny krok w stronę odpowiedzialnej konsumpcji. Ten segment dynamicznie się rozwija, ponieważ pozwala nie tylko oszczędzać pieniądze, ale także dokonywać świadomych wyborów proekologicznych. Kupując i sprzedając rzeczy z drugiej ręki, ograniczamy ilość odpadów, zmniejszamy zapotrzebowanie na nowe produkty i wspieramy bardziej zrównoważone gospodarowanie zasobami naszej planety.
Handel transgraniczny (cross-border commerce)
Zacieranie granic w erze cyfrowej przyczyniło się do szybkiego rozwoju handlu transgranicznego. Oznacza to, że ukraińskie (i inne lokalne) firmy stają w obliczu rosnącej konkurencji ze strony zagranicznych gigantów. Międzynarodowe platformy e-commerce przejmują coraz większą część rynku, oferując konsumentom szeroki asortyment, atrakcyjne ceny i wygodne zakupy. Z drugiej strony daje to lokalnym firmom szansę na ekspansję – zwiększa się zasięg geograficzny sprzedaży, a ukraińscy przedsiębiorcy mają realną możliwość wejścia na rynki międzynarodowe.
Zrównoważony handel (sustainable commerce)
Zrównoważony rozwój staje się integralną częścią strategii biznesowych, przekształcając handel w kierunku bardziej ekologicznego modelu działania. Wynika to zarówno z rosnących oczekiwań regulacyjnych, jak i ze zmieniających się postaw konsumentów, którzy coraz bardziej doceniają marki odpowiedzialne środowiskowo. Firmy wdrażają innowacyjne rozwiązania – od użycia materiałów z recyklingu w opakowaniach po neutralizację śladu węglowego związanego z dostawami.
Coraz więcej klientów deklaruje gotowość do dopłaty za „zieloną” dostawę. Taki popyt stymuluje rozwój start-upów w obszarze ekologicznej logistyki oraz inwestycje w energooszczędne modernizacje centrów magazynowych, przybliżając biznes do neutralności klimatycznej.
Strategie omnichannel
W dzisiejszym świecie biznes musi wdrażać strategie omnichannel, ponieważ klient jest obecny na wielu kanałach – i oczekuje spójnej interakcji z marką na każdym z nich.
W nadchodzących latach płynna integracja kanałów online i offline stanie się normą. Oznacza to konieczność obecności tam, gdzie znajduje się klient – niezależnie od tego, czy jest to sklep fizyczny, aplikacja mobilna czy media społecznościowe.
Firmy coraz częściej wdrażają omnichannel marketing, aby zwiększyć lojalność klientów i jednocześnie zminimalizować skutki wahań gospodarczych. Zintegrowany system zarządzania zapasami oraz jednolity proces zakupowy pozwalają efektywnie kierować klientów do najbardziej efektywnych kanałów sprzedaży.
Dzięki temu możliwe jest także oferowanie spersonalizowanych ofert – bez względu na to, w jaki sposób klient wchodzi w interakcję z marką – tworząc spójne, atrakcyjne doświadczenie zakupowe.
Inteligentne rozwiązania platformowe
Świat handlu dynamicznie się zmienia dzięki inteligentnym rozwiązaniom platformowym oferowanym przez Visa — zauważył Jewhen Lisniak. Jednym z kluczowych narzędzi jest Visa Tap2Phone, które pozwala przekształcić smartfon w pełnoprawny terminal płatniczy. Zintegrowane z systemami sprzedawcy, stanowi istotny krok w kierunku wsparcia strategii omnichannel — umożliwia utrzymanie klienta w ekosystemie bankowym i zapewnia spójne doświadczenie zakupowe.
Visa CyberSource to zaawansowane rozwiązanie dla sprzedawców, które umożliwia jednolitą integrację kanałów płatności, upraszczając operacje i zwiększając efektywność.
W celu poprawy doświadczenia klienta i zwiększenia konwersji opracowano również Visa Passkey oraz Visa Click2Pay. Celem tych rozwiązań jest redukcja „tarcia” na etapie realizacji zakupu — według danych statystycznych aż 40% użytkowników rezygnuje z zakupu właśnie na etapie koszyka. Uproszczenie tego kroku za pomocą innowacji Visa może znacząco zwiększyć współczynnik konwersji i przychody e-sklepów.
Przyszłość handlu to także rosnąca integracja płatności kryptowalutowych oraz technologii Web 3.0. Coraz więcej firm e-commerce wdraża możliwość akceptowania kryptopłatności, co potwierdza rosnące zainteresowanie konsumentów. Kluczowym kierunkiem rozwoju jest również integracja stablecoinów z infrastrukturą płatniczą, co pozwala zachować stabilność wartości i wysoką szybkość transakcji.
Jednym z najbardziej wizjonerskich rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji jest Visa Intelligence Commerce. To nie tylko platforma — to zupełnie nowy etap w rozwoju handlu. Pozwala użytkownikom delegować rutynowe zadania zakupowe, takie jak wyszukiwanie i porównywanie produktów. Autonomiczny agent AI wykonuje te czynności samodzielnie, pozostawiając użytkownikowi pełną kontrolę nad wydatkami i ostateczną decyzją o zakupie. Ważne jest, że nie mamy tu do czynienia z chatbotem — to zaawansowany system stworzony przez Visa w celu skrócenia czasu finalizacji zakupu i ograniczenia „tarcia” w procesie płatności, przy jednoczesnym zachowaniu najwyższych standardów bezpieczeństwa dzięki obowiązkowemu potwierdzeniu przed transakcją.
To podejście wpisuje się w globalne trendy: według danych Boston Consulting Group, rynek agentów AI będzie rósł o 45% rocznie aż do 2030 roku. Visa aktywnie kształtuje przyszłość handlu, który będzie inteligentny, bezpieczny i wygodny.
Ukraiński e-commerce i logistyka
Dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Nowej Poczty, Pawło Daniman, podkreślił, że e-commerce w Ukrainie dynamicznie się rozwija, co potwierdza niezmiennie wysoka popularność kluczowych kategorii produktów. Wśród nich odzież, artykuły gospodarstwa domowego, elektronika i części zamienne tradycyjnie zajmują czołowe miejsca.
Nowa Poczta obsługuje ogromną liczbę klientów – 10 milionów osób miesięcznie wysyła lub odbiera przesyłki, a średnio na jednego klienta przypada 17 paczek rocznie. Choć to znaczący wynik, nadal istnieje duży potencjał wzrostu — zaznacza Daniman. Dla porównania, w USA jest to 70 paczek na osobę rocznie, a w Polsce – 40. To pokazuje, że branża ma jeszcze dużo przestrzeni do rozwoju.
Pawło Daniman zaznacza, że ukraińskiemu e-commerce brakuje szybkości – zwłaszcza w zakresie tzw. quick commerce. Globalni gracze, tacy jak Amazon, wyznaczają wysokie standardy. Dostawa tego samego dnia to usługa, którą Nowa Poczta już oferuje, jednak nie wszystkie firmy aktywnie z niej korzystają. Tymczasem, jak pokazuje praktyka, szybka dostawa przekłada się na wzrost sprzedaży.
Aby osiągnąć maksymalną szybkość, Nowa Poczta oferuje firmom usługę fulfillmentu. Oznacza to, że sprzedawcy przekazują swoje towary do magazynów Nowej Poczty, zlokalizowanych w pobliżu terminali logistycznych. To pozwala osiągnąć czas dostawy w przedziale od 1,5 do 3 godzin. Pracownicy firmy samodzielnie pakują zamówienia, a jeśli zostaną one złożone do południa, przesyłka może trafić do klienta jeszcze tego samego dnia.
Głównym celem strategicznym Nowej Poczty jest prędkość. Obecnie średni czas dostarczenia towaru po zakupie online w Ukrainie wynosi około dwóch dni, ale firma dąży do uproszczenia tego procesu.
Firmy korzystające z fulfillmentu zauważają, że liczba zwrotów maleje dzięki szybkiej dostawie. Potwierdzają to m.in. księgarnie, które już wdrożyły to rozwiązanie.
Nowa Poczta rozwija także usługi dla biznesu — między innymi oferując bezpłatne zwroty. Usługa „łatwy zwrot” sprawia, że zakupy internetowe stają się jeszcze wygodniejsze niż te w sklepach stacjonarnych.
Rozwój ostatniej mili to kolejny kluczowy kierunek: im bliżej operator logistyczny znajduje się klienta, tym więcej ten klient kupuje. Rosnąca popularność paczkomatów doskonale ilustruje ten trend — użytkownik dokonuje zakupu i niemal natychmiast może odebrać przesyłkę.
Firma intensywnie inwestuje w automatyzację i robotyzację. Roboty już pracują w magazynach i terminalach. Kolejnym krokiem będzie rozwój nowej aplikacji oraz wsparcie klientów za pośrednictwem asystenta Sandy, który otrzyma nowe funkcje usprawniające proces nadawania i odbioru paczek.
Jeśli chodzi o innowacje, Nova Poshta testowała już dostawy z użyciem dronów. Jak tylko prawo na to ponownie pozwoli, firma wróci do tego projektu. Według Pawła Danimana, przyszłość innowacji skupia się na „ostatniej mili” — kto będzie rozwijał się w tym obszarze, ten odniesie sukces.
Perspektywy e-commerce w Ukrainie są bardzo obiecujące: w nadchodzących latach prognozowany jest dynamiczny wzrost, a kraj ma szansę zbliżyć się do poziomu rynku polskiego. Ambitnym celem Nova Poshta jest zapewnienie dostawy tego samego dnia na terenie całej Ukrainy.
Rola Nova Poshta w tej ewolucji jest jasno określona — to logistyka. Firma jest gotowa przejąć na siebie całość operacji logistycznych w handlu elektronicznym, umożliwiając biznesom skupienie się na rozwoju ich kluczowych działalności.
Jak technologie i płatności zmieniają e-commerce
Prezes zarządu UAFIC, Rostysław Diuk, przeprowadził otwarty wywiad z Ołeksandrem Jabłunowskim — wiceprezesem ds. produktów i rozwiązań Visa w krajach Europy Wschodniej i Południowo-Wschodniej, Azji Środkowej i Kaukazu.
Ołeksandr Jabłunowski opowiedział o rozwoju usług opartych na sztucznej inteligencji w środowisku płatniczym. Już dziś osobisty asystent AI potrafi planować podróże, uwzględniając preferencje użytkownika i jego sytuację finansową. Obecnie jednak nie może jeszcze automatycznie dokonać płatności, a użytkownicy często mają wątpliwości co do bezpieczeństwa i kontroli całego procesu. Visa Intelligence Commerce ma to zmienić.
Nadchodzi moment, w którym Visa przejmuje odpowiedzialność za formalizację tych procesów: określenie poziomu zaufania i sposobu realizacji transakcji. To zmienia wszystko — to, jak wyszukujemy, porównujemy i analizujemy.
Przyszłość zakupów będzie wyglądać tak: użytkownik w bezpiecznym środowisku – na przykład przy użyciu tokenizowanej karty i biometrycznej technologii Visa Passkey – wyraża zgodę i deleguje zakup agentowi AI.
Visa aktywnie rozwija ten obszar. Firma uruchomiła środowisko testowe (sandbox) z dostępem do API, a obecnie opracowuje odpowiednie zasady i ramy regulacyjne. Oczekuje się, że jesienią 2025 roku ukraińscy użytkownicy będą mogli przetestować pierwsze rozwiązania z udziałem agentów AI.
Sztuczna inteligencja jako narzędzie nie daje wyboru, czy z niej korzystać – będzie zintegrowana ze wszystkimi procesami. Na pytanie, kto stanie się dominującym „agentem AI” – czy będzie to np. ChatGPT, czy ktoś inny – Ołeksandr Jabłunowski odpowiedział: „rynek zdecyduje”.
Ukraina zajmuje trzecie miejsce na świecie pod względem liczby tokenów, z czego połowa przypada na mobilne portfele Apple i Google. Prelegent zaznaczył, że rozwój elektronicznych portfeli jest oczywisty, a najnowsze technologie – takie jak Click to Pay – eliminują przewagi zamkniętych ekosystemów.
„Główną zaletą jest łatwa integracja. Otwarte systemy będą skuteczniej konkurować w tej niszy” – przekonuje wiceprezes ds. produktów i rozwiązań Visa w regionie Europy Wschodniej i Południowo-Wschodniej, Azji Środkowej i Kaukazu.
Ołeksandr Jabłunowski szczegółowo omówił także technologię Visa Passkey, która umożliwia korzystanie z natywnej biometrii do realizacji płatności.
„Gdy do płatności online używasz jednorazowych kodów lub potwierdzeń w aplikacji, przerywa to ciągłość procesu zakupowego. Dzięki Visa Passkey w momencie dodawania karty lub korzystania z Click to Pay, można użyć tej samej metody biometrycznej – np. odcisku palca czy rozpoznawania twarzy – jak przy odblokowywaniu telefonu, ale tym razem do dokonania płatności. Docelowo chcemy całkowicie wyeliminować konieczność podawania numeru karty.” – wyjaśnił przedstawiciel Visa.
Jabłunowski podkreślił, że najlepsze doświadczenie zakupowe wygląda tak: strona automatycznie rozpoznaje użytkownika, po kliknięciu opcji płatności wyświetlane są aktualne karty pobrane od banku-wydawcy, użytkownik wybiera kartę, potwierdza tożsamość biometrycznie i płatność zostaje zrealizowana.
Prelegent wskazał również płatności wbudowane (embedded payments) jako jeden z kluczowych trendów. Technologia embedded payments będzie coraz szerzej wdrażana, by całkowicie wyeliminować potrzebę wpisywania numeru karty – będzie to bezpieczne, przejrzyste i godne zaufania. Visa dąży do tego, aby płatność była niewidoczna – ale w pełni bezpieczna i maksymalnie wygodna.
