rosjanie wzięli na zakładników trzech pracowników OBWE – Associated Press

rosja od ponad trzech lat przetrzymuje w niewoli trzech obywateli Ukrainy — pracowników Specjalnej Misji Monitorującej OBWE.

Informację podaje Associated Press.

OBWE kierowała misją monitorującą sytuację na wschodzie Ukrainy podczas Antyterrorystycznej Operacji i Operacji Połączonych Sił w latach 2014–2022, dokumentując naruszenia rozejmu i pełniąc rolę mediatora w negocjacjach. Po rozpoczęciu pełnoskalowej inwazji rosyjskiej w Ukrainę praca Misji straciła sens, a 31 marca 2022 roku rosja zablokowała jej kontynuację, a następnie uznała ją za nielegalną.

Na kwiecień 2022 roku w biurach OBWE na Donbasie pozostawało trzech obywateli Ukrainy – asystent ds. bezpieczeństwa Dmytro Szabanow oraz tłumacz Maksym Petrow w Ługańsku oraz asystent ds. bezpieczeństwa Wadym Holda w Doniecku. Byli to miejscowi mieszkańcy zatrudnieni do pomocy przy zamknięciu misji: sprzątali biura, zabezpieczali aktywa OBWE oraz nadzorowali ewakuację swoich zagranicznych kolegów.

Trzech mężczyzn zostało aresztowanych w kwietniu 2022 roku, mimo że posiadali dokumenty potwierdzające ich nietykalność, podała OBWE.

Szabanow i Petrow zostali uznani za winnych zdrady państwowej przez sąd kontrolowany przez rosję w Ługańsku we wrześniu 2022 roku i skazani na 13 lat pozbawienia wolności. 57-letni Holda został uznany za winnego szpiegostwa przez sąd w Doniecku w lipcu 2024 roku i skazany na 14 lat więzienia.

W listopadzie 2022 roku rosyjskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych oświadczyło, że działalność obserwatorów OBWE „była często nie tylko stronnicza, ale i nielegalna”. rosyjskie MSZ twierdziło, że miejscowi byli werbowani przez Zachód do zbierania informacji dla ukraińskich wojsk, a „kilku” z nich zostało zatrzymanych.

OBWE potępiła wyroki i wezwała do natychmiastowego uwolnienia trzech mężczyzn, podkreślając, że wykonywali oni swoje oficjalne obowiązki zatwierdzone przez wszystkie 57 państw członkowskich OBWE, w tym rosję.

W marcu 2025 roku rosja przeniosła Szabanowa do kolonii karnej o zaostrzonym rygorze w obwodzie omskim na Syberii. Petrowowi obecnie grozi ten sam los.

Ukraiński obrońca praw człowieka Maksym Butkewycz, który przebywał w tej samej kolonii karnej w Ługańsku ze Szabanowem i Petrowem od marca 2024 do ich uwolnienia w październiku 2024 roku, oświadczył, że obaj mężczyźni byli torturowani podczas przesłuchań. Szabanow „kilkakrotnie był bity podczas przesłuchań aż do utraty przytomności i poddawany wyjątkowej presji psychicznej” – powiedział.

Butkewycz zasugerował, że trzej więzieni pracownicy OBWE, którzy nie są jeńcami wojennymi, prawdopodobnie są „kartami przetargowymi” dla Moskwy, które należy „wymienić na coś lub kogoś niezwykle ważnego dla rosji”.

OBWE podkreśla, że uwolnienie tych trzech ukraińskich zakładników jest jednym z najważniejszych priorytetów organizacji, a sekretarz generalny Feridun Sinirlioglu „bardzo osobiście i ściśle zajmuje się tą sprawą”. Poruszył ten temat podczas spotkania z ministrem spraw zagranicznych rosji Siergiejem Ławrowem.

Minister spraw zagranicznych Ukrainy Andrij Sybiha oświadczył, że Ukraina wkrótce przedstawi partnerom swój pięciopunktowy plan kompleksowej reformy OBWE, która utknęła w martwym punkcie z powodu działań rosji.

Holandia wraz z 40 krajami OBWE zainicjowała niezależne śledztwo w sprawie tortur i brutalnego traktowania ukraińskich jeńców wojennych przez rosję.