Szklanka do połowy pełna czy do połowy pusta?
Jakie szybkie i skuteczne działania były do dyspozycji?
- Maksymalne szybkie wprowadzenie wtórnych „blokujących” sankcji (500% taryf, które obecnie zostały zredukowane do bardziej realistycznych 100%) – nie zostało zastosowane.
- Przekazanie Ukrainie zamrożonych rosyjskich aktywów – nie zostało zastosowane.
- Pakiet za 300 mln dolarów w ramach mechanizmu PDA (czyli z zapasów broni, dostawa natychmiastowa na decyzję prezydenta USA) – nie zastosowano.
- Wielokrotne zwiększenie planowanej pomocy wojskowej dla Ukrainy w ramach Inicjatywy Wspierania Bezpieczeństwa Ukrainy (USAI) w projekcie budżetu wojskowego USA na lata 2025-2026 (obecnie przewidziano kwotę do 500 mln dolarów) – nie zastosowano.
- Natychmiastowe wprowadzenie nowego pakietu sankcji personalnych na decyzję prezydenta USA – nie zastosowano.
- Stanowcze oświadczenie, że „czas się skończył” – administracja USA zmienia swoje podejście: nie są już pośrednikami, lecz opowiadają się po stronie Ukrainy – zrealizowano częściowo.
- Sprzedaż broni krajom trzecim (lub koalicji państw) z pozwoleniem na dostarczenie jej Ukrainie – zrealizowano w dużym stopniu.
Zgłoszono, że typy broni na razie nie są znane (poza dyskusją o liczbie systemów obrony przeciwlotniczej i amunicji do nich). Kwestia rakiet dalekiego zasięgu (np. typu JASSM-ER) publicznie nie jest dyskutowana.
Wniosek: rosjanie otrzymali prawie kolejne dwa miesiące (tak jak prosił putin) na zajęcie większych terytoriów Ukrainy. Finansowanie wojny także będzie kontynuowane, a blokujące sankcje nie zostaną wprowadzone co najmniej przez kolejne 50 dni (co oznacza w praktyce kilka miesięcy, nawet jeśli zostaną uchwalone przez Kongres i podpisane przez prezydenta — co jest mało prawdopodobne). Niestety, wygląda na to, że rosjanie wiedzieli o tym wcześniej.
Po stronie pozytywów: administracja USA chce być postrzegana jako neutralna, ale „Ameryka nie wyszła z gry”. Teraz będzie działać głównie przez koalicję krajów Europy i Kanadę (pozycja innych krajów – partnerów Ukrainy w kwestii zakupu broni wymaga wyjaśnienia).
W zakupionej broni mogą się też znaleźć takie, które obecnie nie są produkowane w Europie, oraz pociski manewrujące powietrze-ziemia o większym zasięgu. Ogólnie potwierdzono strategiczny sygnał ze strony USA: rosyjskie plany kontroli nad Ukrainą nie zostaną zrealizowane.
Można powiedzieć tak: decyzje na najbliższe dwa miesiące niewiele zmieniają, ale dalej wciąż pozostaje okno możliwości na zakończenie wojny na szeroką skalę bez kapitulacji Ukrainy, a prawdopodobieństwo jego wykorzystania rośnie.
Valerij Czalyj
