Podczas rozmowy telefonicznej między Trumpem a putinem obie strony wykazały duże zainteresowanie poprawą wzajemnych relacji.
Dyskutowano także szeroki wachlarz skomplikowanych kwestii wymagających rozwiązania. Jednocześnie nadal istnieją znaczące rozbieżności w stanowiskach obu stron.
W ciągu 2,5 godziny negocjacji liderzy omówili około 15 tematów i poczynili pewne kroki w kierunku ich rozwiązania. Był to już piąty kontakt na wysokim szczeblu w ciągu ostatniego miesiąca, co świadczy o wzajemnej świadomości stanowisk obu stron. Brak wspólnego oświadczenia czy konferencji prasowej może sugerować nie tylko złożoność poruszanych tematów, ale także chęć zachowania pewnych szczegółów negocjacji w tajemnicy w celu osiągnięcia lepszych rezultatów.
Opublikowane oświadczenia dla prasy mają wiele wspólnych cech pod względem celów i kluczowych punktów, jednak różnią się akcentami. Obie strony podkreśliły dążenie do pokoju, zawieszenia broni oraz stabilizacji sytuacji na świecie, co świadczy o wzajemnym zrozumieniu potrzeby deeskalacji napięć.
Jednocześnie rosja skupiła się na kwestii Ukrainy, stawiając jako warunki pełnego zawieszenia broni i dalszej umowy pokojowej zatrzymanie mobilizacji, wstrzymanie dostaw zachodniego uzbrojenia oraz zakończenie wymiany danych wywiadowczych. Moskwa oskarżyła również Kijów o niezdolność do negocjacji. Biały Dom unikał podobnych żądań, koncentrując się na pozytywnym przekazie dotyczącym pokoju i współpracy. rosja natomiast szczególnie zaakcentowała aspekty humanitarne, w tym bezpieczeństwo ukraińskich jeńców wojennych oraz wymianę więźniów.
Jednym z najważniejszych praktycznych rezultatów rozmów było to, że rosja zgodziła się na propozycję Donalda Trumpa dotyczącą 30-dniowego zawieszenia ataków na infrastrukturę energetyczną.
To porozumienie znalazło się w komunikatach obu stron, przy czym Kreml podkreślił, że rosyjskie wojsko otrzymało stosowny rozkaz natychmiast po zakończeniu negocjacji.
Dodatkowo strony zgodziły się kontynuować rozmowy na temat zawieszenia broni na Morzu Czarnym.
Obie te propozycje – stopniowe wygaszanie działań wojennych – były wcześniej prezentowane przez prezydenta Francji Emmanuela Macrona oraz prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego. Taki rozwój wydarzeń można uznać za taktyczny sukces tych liderów, ponieważ pozwala Stanom Zjednoczonym uniknąć zarzutów, że negocjacje odbywają się bez udziału Ukrainy i Europy. Możliwe, że inicjatywy te zyskają międzynarodowe poparcie.
Strony uzgodniły również utworzenie grup eksperckich, które zajmą się sytuacją na Bliskim Wschodzie. Ma to na celu przygotowanie kompleksowego porozumienia pokojowego między Ukrainą a rosją przy udziale innych stron.
Warto zauważyć, że zakres tematów omawianych w kontekście wojny w Ukrainie znacznie wykraczał poza standardowe porozumienia o zawieszeniu broni. De facto określono ramy potencjalnego traktatu pokojowego, co później potwierdził prezydent USA w swoim oświadczeniu.
Podczas negocjacji stało się jasne, że dialog podzielił się na dwa osobne obszary:
- Dyskusje na temat zakończenia wojny w Ukrainie.
- Negocjacje dotyczące strategicznej stabilności między USA a rosją, obejmujące: kwestie bezpieczeństwa na Bliskim Wschodzie i Morzu Czerwonym, sytuację z Iranem i Izraelem, kontrolę nad strategicznym uzbrojeniem, współpracę gospodarczą.
Taki podział sprawia, że współpraca USA-rosja staje się mniej zależna od wojny w Ukrainie i stanowisk europejskich sojuszników Kijowa. Można to uznać za dyplomatyczny sukces Moskwy, ponieważ zmniejsza się prawdopodobieństwo utrzymania aktywnego wsparcia USA dla Ukrainy. Jednocześnie stanowi to poważne ryzyko dla Ukrainy i Unii Europejskiej, gdyż może doprowadzić do osłabienia zaangażowania Zachodu w dalsze wsparcie militarne i dyplomatyczne dla Kijowa.
Ruslan Bortnik
