Natalena Korolewa – wybitna ukraińska pisarka, która żyła w XX wieku (1888–1966). Jej twórczość wyróżnia się głębokim zainteresowaniem ukraińską historią, mitologią i folklorem, a jej proza często zawiera elementy mistycyzmu, rozważań filozoficznych oraz psychologizmu.

 

Natalena Korolewa: biografia i rodzina

 

Natalena Wasylivna Korolewa (imię przy urodzeniu Carmen-Alfonsa-Fernanda-Estrella-Natalena Andrijaniwna Dunina-Borkowska) urodziła się 3 marca 1888 roku w klasztorze San Pedro de Cardeña niedaleko miasta Burgos w północnej Hiszpanii.

Jej rodzina była unikalnym połączeniem dawnych arystokratycznych rodów z różnych zakątków Europy.

Ojciec — polski hrabia Adrian-Jury Dunin-Borkowski. Pochodził ze starożytnego ukraińskiego rodu Dunin-Borkowskich, znanego z czasów księstw i kozaczyzny. Adrian-Jury był archeologiem i na co dzień mieszkał głównie we Francji. Jego matka, Teofila z litewskiego rodu Domontowiczów, posiadała rodową posiadłość we wsi Wielkie Borki na Wołyniu (Ukraina). Ojciec Adriana-Jurego, Adam Dunin-Borkowski, zginął podczas powstania styczniowego w 1863 roku, a jego majątek został skonfiskowany przez rząd carski.

Matka należała do znamienitego hiszpańskiego rodu de Castro Lacerda Medinaceli. Niestety, matka Nataleny, María-Clara de Castro Lacerda, zmarła podczas porodu, zaledwie pięć godzin po narodzinach córki.

Z powodu wczesnej śmierci matki, Natalenę zaraz po narodzinach wychowywała jej babcia Teofila Dunin-Borkowska (z rodu Domontowiczów) Opiekowała się dziewczynką w swoim rodowym majątku we Wielkich Borkach na Wołyniu aż do piątego roku życia Nataleny. Dało to dziewczynce wczesne zanurzenie w kulturę i język ukraiński, co, jak sama mówiła, uczyniło język ukraiński jej ojczystym na całe życie. Od młodych lat Natalena wykazywała wybitne zdolności do nauki i twórczości.

Po śmierci babci Teofili, wujek Nataleny (brat jej matki), Eugenio, który początkowo był oficerem królewskiej gwardii, a potem został katolickim księdzem, zabrał dziewczynkę do Hiszpanii. Tam opiekowała się nią ciotka Ines. Natalenę oddano na wychowanie do klasztoru Notre-Dame de Sion w francuskich Pirenejach, gdzie spędziła około 12 lat. W klasztorze zdobyła znakomite wykształcenie, ucząc się historii, archeologii, filozofii, medycyny, muzyki, śpiewu oraz opanowała dziewięć języków europejskich i wschodnich.

Edukację kontynuowała w Kijowie, gdzie ukończyła Żeńską Gimnazję Fundukleja. Później studiowała w Sorbonie (Paryż), gdzie zgłębiała sztukę, historię i archeologię. Kształciła się również w wyższych uczelniach Petersburga, zdobywając trzy dyplomy wyższej edukacji: z archeologii, medycyny oraz malarstwa.

Ważną rolę w życiu Nataleny Korolewy  odegrał jej pierwszy mąż – Wasyl Koroliw-Staryj (Wasyl Konstantynowycz Koroliw-Staryj), znany ukraiński pisarz, tłumacz, wydawca oraz jeden z założycieli Ukraińskiej Centralnej Rady. To właśnie z jego namowy Natalena zaczęła pisać po ukraińsku od 1919 roku. Był także znawcą ukraińskiego folkloru i mitologii, co prawdopodobnie pogłębiło jej własne zainteresowanie tymi tematami.

Takie różnorodne korzenie – hiszpańskie, polskie, litewskie i ukraińskie – w połączeniu z arystokratycznym pochodzeniem oraz bogatym wykształceniem ukształtowały unikalną osobowość Nataleny Korolewy. Sama twierdziła, że pochodzi od dawnych ukraińskich książęcych, a nawet królewskich rodów. To poczucie przynależności do wielkiej historii, głęboka wiedza o różnych kulturach oraz liczne podróże znalazły odzwierciedlenie w jej twórczości, która jest przeniknięta duchem dawnych czasów, mistycyzmem i filozofią, czyniąc ją jedną z najbardziej oryginalnych postaci w literaturze ukraińskiej.

Los Nataleny Korolewy był pełen prób: przeżyła dwie wojny światowe, rewolucje, emigrację. Znaczną część życia spędziła za granicą, m.in. w Czechosłowacji (miasto Melnik), gdzie zmarła 1 lipca 1966 roku.

Pomimo życiowych trudności, Natalena Korolewa zawsze pozostawała wierna swojemu powołaniu – literaturze, tworząc dzieła, które stały się integralną częścią ukraińskiego dziedzictwa kulturowego.

 

Zainteresowania pisarki. Natalena Korolewa

 

Życie Nataleny Korolewy  było pełne nie tylko pracy literackiej, ale także głębokich pasji, które w dużej mierze kształtowały jej światopogląd i odbijały się w twórczości. Miała niezwykłe zainteresowanie starożytną historią, archeologią, mitologią i folklorem. Poświęcała wiele czasu na studiowanie dawnych rękopisów, legend, podań, pragnąc odtworzyć autentyczną atmosferę minionych epok.

Historia i archeologia – to chyba jedne z najsilniejszych i najbardziej wpływowych jej pasji. Natalena Korolewa pochodziła ze starych rodów, co niewątpliwie wzmacniało jej zainteresowanie przeszłością. Studiowała historię i archeologię na Sorbonie oraz w innych uczelniach, co dało jej głęboką wiedzę o dawnych cywilizacjach, kulturach i wierzeniach. To zainteresowanie wyraźnie objawia się w „Legendach starokijowskich”, gdzie doskonale odtwarza szczegóły życia codziennego, wierzeń i zwyczajów czasów Rusi Kijowskiej.

Ścisły związek z historią, fascynacja mitologią oraz ludowymi przekazami były centralnym elementem jej twórczości. Zbierała i badała legendy, mity oraz wierzenia, które następnie znalazły swoje miejsce w jej opowiadaniach i powieściach, nadając im szczególną mistyczność i głębię.

Natalena Korolewa była osobą głęboko wierzącą, co odzwierciedliło się w jej duchowości i filozoficznych poglądach. Interesowała się nie tylko chrześcijaństwem, ale także różnymi naukami mistycznymi i ezoterycznymi.

Natalena nie tylko pisała, ale była również utalentowaną malarką. Studiowała malarstwo i tworzyła ilustracje do swoich dzieł. Była również uzdolnioną muzyczką. Te pasje rozwijały jej estetyczny gust i umiejętność postrzegania świata w artystycznych obrazach, co niewątpliwie wzbogacało jej literacki styl.

Swobodnie władała wieloma językami (w tym francuskim, niemieckim, polskim, czeskim, łaciną, arabskim oraz starohebrajskim), co pozwalało jej bezpośrednio poznawać różne kultury i tradycje literackie, poszerzając tym samym jej horyzonty.

 

Natalena Korolewa: Legend Starego Kijowa

 

Jednym z najsłynniejszych i najważniejszych dzieł Nataleny Korolewy jest zbiór „Legendy Starego Kijowa”. Ta książka to prawdziwy klejnot ukraińskiej prozy, który przenosi czytelnika w czasy Rusi Kijowskiej, ukazując świat dawnych wierzeń, zwyczajów oraz heroicznych wydarzeń. „Legendy Starego Kijowa” nie są jedynie przekazem folkloru; to utwory literackie, w których splatają się fakty historyczne, mitologiczne obrazy oraz głębokie rozważania filozoficzne.

Każda legenda ze zbioru to odrębna historia, która ożywa dzięki mistrzostwu Nataleny Korolewy. Tworzy ona barwne postacie książąt, wojowników, czarowników i prostych ludzi, ukazując ich losy na tle wielkich wydarzeń historycznych. Czytając „Legendy Starego Kijowa”, można poczuć tchnienie wieków, zanurzyć się w atmosferę dawnego Kijowa, jego wielkości i tajemnic.

 

Natalena Korolewa: Ciekawe fakty

 

Zadziwiające, wielonarodowe pochodzenie: Natalena Korolewa urodziła się w Hiszpanii, jej ojciec był polskim hrabią (z ukraińskimi korzeniami), a matka – hiszpańską arystokratką. W jej rodzie przeplatały się ukraińskie, polskie, litewskie i hiszpańskie krwi, co uczyniło ją prawdziwą „obywatelką świata” jeszcze przed narodzinami.

Urodzona w klasztorze: urodziła się nie w domu czy szpitalu, lecz w starym klasztorze San Pedro de Cardeña niedaleko Burgos w Hiszpanii, gdzie jej ojciec prowadził badania archeologiczne.

Matka zmarła kilka godzin po porodzie: Natalenę wychowywała babcia ze strony ojca, Teofila Dunin-Borkowska, w swoim majątku na Wołyniu (na Ukrainie) do piątego roku życia dziewczynki. To właśnie dzięki babci język ukraiński stał się dla Nataleny językiem ojczystym.

Znajomość wielu języków: Natalena była prawdziwą poliglotką! Swobodnie władała dziewięcioma językami, w tym francuskim, niemieckim, polskim, czeskim, hiszpańskim, łaciną, arabskim i starohebrajskim. Pozwalało jej to czytać oryginalne teksty dawne oraz dogłębnie poznawać różne kultury.

Trzy wyższe wykształcenia: Natalena Korolewa miała dyplomy z archeologii, medycyny i malarstwa. Tak szeroki zakres wiedzy świadczy o jej niezwykłej ciekawości i intelektualnych zdolnościach.

Pisanie i ilustracje do własnych książek: Będąc utalentowaną artystką, Natalena często tworzyła graficzne ilustracje do swoich własnych dzieł literackich, łącząc dwa rodzaje sztuki.

Pisanie po ukraińsku dzięki radzie męża: Chociaż znała język ukraiński od dzieciństwa, zaczęła pisać nim dopiero od 1919 roku, za radą swojego pierwszego męża, znanego ukraińskiego pisarza Wasyl Koroliw-Stary. To właśnie dzięki niemu jej talent rozwinął się w ukraińskiej literaturze.

Życie na emigracji, ale sercem z Ukrainą: Większą część życia spędziła za granicą, przeżyła dwie wojny światowe i rewolucje. Osiedliła się w Czechosłowacji, lecz nigdy nie zapomniała o Ukrainie, aktywnie działając na rzecz jej promocji.

Mistyczność w życiu i twórczości: Zafascynowanie mistycyzmem, ezoteryką, dawnymi legendami i ludowymi wierzeniami przenikało nie tylko jej dzieła (np. „Legendami starokijowskimi”, „1313”), ale prawdopodobnie także jej światopogląd i postrzeganie świata.

 

Natalena Korolewa: dzieła literackie

 

Dorobek twórczy Nataleny Korolewy obejmuje szereg zbiorów prozatorskich, które wyróżniają się oryginalnym stylem, głębokim psychologizmem oraz unikalnymi fabułami. Do jej najsłynniejszych dzieł należą:

• „Legendy starokijowskie” (1927) – szczyt jej twórczości, zbiór opowiadań, które odtwarzają atmosferę czasów Rusi Kijowskiej.
• „1313” (1935) – powieść łącząca elementy prozy historycznej, mistyki i filozoficznych refleksji.
• „Bez korzeni” (1936) – powieść autobiograficzna, w której pisarka rozważa swój los i miejsce w świecie.
• „Sen cienia” (1938) – zbiór opowiadań badających tajemnice ludzkiej duszy i podświadomości.
• „In manus Tuas, Domine” („W Twoje ręce, Panie”)** (1937) – zbiór opowiadań o tematyce religijnej.
   

Twórczość Nataleny Korolewy to nie tylko wkład do złotego funduszu literatury ukraińskiej, ale także zaproszenie do głębokich refleksji nad historią, duchowością i ludzkim bytem. Jej dzieła do dziś pozostają aktualne, zachwycając czytelników swoją wyjątkowością i głębią.