Ubezpieczenie od ryzyka i tanie kredyty: analityk wyjaśnił, czego potrzebuje dziś gospodarka Ukrainy

Czołowy ukraiński ekonomista i analityk Volodymyr Landa w rozmowie z Kateryną Odarchenko opowiedział o tym, czego potrzebuje gospodarka Ukrainy, aby rozwijać biznes i przyciągać inwestycje, z jakich źródeł można dziś korzystać, aby ją odbudować, a także o prognozach gospodarczych, stratach z wojny i korupcji.



Volodymyr Landa jest zastępcą redaktora naczelnego i szefem działu danych w Forbes Ukraina, a w latach 2014-2015 był doradcą Ministra Rozwoju Gospodarczego i konsultantem Banku Światowego.

 Kateryna Odarchenko - prezes Instytutu Demokracji i Rozwoju «PolitA», założycielka partii Platforma Narodowa i agencji SIC-Group, członek IGAPA. Organizator wywiadów z czołowymi ukraińskimi analitykami, ekonomistami i bankierami na temat istniejących planów odbudowy kraju, wad tych modeli oraz strategii i narzędzi transformacji, które można wykorzystać do modernizacji już dziś. W dyskusji wzięła udział również Galina Heilo, prezes Międzynarodowego Stowarzyszenia Płatniczego. Nagrania rozmów z ekspertami zostaną przekazane amerykańskim urzędnikom w celu opracowania wspólnych strategii odbudowy Ukrainy.

 

Nawet ataki rakietowe nie zmienią pozytywnych prognoz dla gospodarki Ukrainy

Ekspert podkreślił, że głównym wynikiem minionego 2022 roku dla ukraińskiej gospodarki było to, że była ona w stanie wytrzymać trudne warunki wojenne. Analityk zauważył, że prognozy wzrostu PKB Ukrainy są dziś bardziej optymistyczne niż na początku wojny na pełną skalę.

Według prognozy NBU, realny PKB Ukrainy w 2023 roku wzrośnie tylko nieznacznie o 0,3%, w 2024 roku gospodarka wzrośnie o 4,1%, a w 2025 roku o kolejne 6,4%. Ministerstwo Gospodarki Ukrainy potwierdza swoją prognozę wzrostu PKB o 3,2% w 2023 roku. Według Międzynarodowego Funduszu Walutowego, po spadku o prawie jedną trzecią w 2022 roku, realny PKB Ukrainy może nieznacznie wzrosnąć o około 1% w 2023 roku. Bank Światowy przewiduje, że w 2023 roku PKB Ukrainy wzrośnie o 3,3 procent.

«W drugiej połowie 2022 roku okazało się, że rzeczywistość będzie nieco lepsza od tak pesymistycznych prognoz. I nie zmienią tego nawet ataki na infrastrukturę energetyczną»

 

Straty Ukrainy z powodu rosyjskiej agresji w 2022 roku przekroczyły setki miliardów dolarów

Marzec 2022 roku był najgorszym miesiącem dla gospodarki Ukrainy, powiedział ekspert.  Bezpośrednie straty Ukrainy z powodu rosyjskiej agresji w ubiegłym roku osiągnęły prawie 138 miliardów dolarów - wynika z danych Kijowskiej Szkoły Ekonomicznej. To są tylko straty w naszej infrastrukturze, powiedział Landa.

«To są tylko bezpośrednie straty, nawet nie połowa tego, co kraj i biznes straciły w wyniku wojny». 

Według szacunków rządowych rosyjska agresja spowodowała łączne straty w wysokości 500-600 mld dolarów. Ale ta liczba może być nieco przesadzona, biorąc pod uwagę podwójne liczenie - na przykład strat w biznesie i wydatków rządowych na wyrównanie tych strat, powiedział ekonomista.

Jednak jedno jest pewne: całkowite szkody spowodowane wojną to setki miliardów dolarów, być może około 300 miliardów dolarów, a liczba ta rośnie każdego dnia, dopóki trwają walki, zwłaszcza w dniach ataków rakietowych agresora na dużą skalę - wyjaśnia Volodymyr Landa.

 

Odbudowa Ukrainy: platformy, mechanizmy i źródła finansowania

Jeśli chodzi o przywrócenie Ukrainy, Volodymyr Landa zauważył, że ta kwestia była omawiana na szczytach w Lugano, Davos i Luksemburgu oraz innych wydarzeniach.

Jednak dopóki nie skończy się gorąca faza wojny, nie można mówić o ostatecznej wizji czy ostatecznym algorytmie działań, uważa analityk. Jednocześnie platformy te są ważne dla tworzenia powiązań między uczestnikami i interesariuszami procesu odbudowy, społeczeństwem obywatelskim a rządem i krajami partnerskimi.

Niedawno US International Development Finance Corporation wystąpiła z inicjatywą uruchomienia 250 mln dolarów dla ukraińskich małych i średnich przedsiębiorstw w czasie wojny. Jest to właściwie mechanizm przyciągania prywatnego kapitału z USA do Ukrainy, powiedział Landa.

Rosyjskie odszkodowania to kolejne źródło środków na odbudowę kraju. Niedawno kraje Unii Europejskiej ogłosiły zamrożenie aktywów rosyjskiego banku centralnego o wartości 36,3 mld euro, po czym zapadnie decyzja, jak wykorzystać te środki na wsparcie Ukrainy. Według premiera Ukrainy Denysa Shmyhala, w budżecie państwa znajduje się już 17 mld UAH skonfiskowanych rosyjskich aktywów.

Ważnymi narzędziami dla odbudowy Ukrainy mogą być tańsze kredyty, a także ubezpieczenia od ryzyka wojskowego i kredytowego. Te narzędzia są istotne w obecnej sytuacji i odpowiadają na pytanie, jak pomóc ukraińskiej gospodarce dziś, nie czekając na zakończenie wojny - wyjaśnił ekspert.

Ukraińcy mają coraz większą awersję do korupcji

Volodymyr Landa zauważył, że na Zachodzie panuje powszechne przekonanie, że Ukraina jest bardzo skorumpowanym krajem. Jednak obecnie sytuacja jest inna, a indeks negatywnego postrzegania korupcji w Ukrainie jest najlepszy we wszystkich latach badań.

Ekspert przypomniał, że na początku roku w Ukrainie odbył się najbardziej aktywny «tydzień antykorupcyjny» w ostatnim czasie, a to był dopiero początek walki z korupcją w Ukrainie.

Analityk wyjaśnił, że postrzeganie korupcji w Ukrainie zmieniło się dramatycznie od czasu pełnowymiarowej inwazji rosji i stało się to całkowicie nie do przyjęcia nawet w porównaniu z sytuacją sprzed roku.

«Każdy dolar, który trafia do Ukrainy jest teraz śledzony, a społeczeństwo obywatelskie to obserwuje»