Po głośnych skandalach związanych z rosyjskim biznesem zlikwidowano Komisję ds. Regulacji Gier Hazardowych i Loterii (KRAIL). Nowym regulatorem branży hazardowej na Ukrainie została państwowa agencja PlayCity. Jej szefem został były członek KRAIL i były specjalista Ministerstwa Transformacji Cyfrowej – Giennadij Nowikow.
W naszym materiale opowiadamy, co wiadomo o państwowej agencji PlayCity i jej kierowniku, a także badamy powiązania Nowikowa z Ministerstwem Cyfryzacji.
Od KRAIL do PlayCity
Regulacją rynku gier hazardowych w Ukrainie zajmie się teraz państwowa agencja PlayCity, na której czele stanął Giennadij Nowikow. Nowy regulator zastąpi Komisję ds. Regulacji Gier Hazardowych i Loterii (KRAIL), która została zlikwidowana 1 kwietnia 2025 roku.
Dlaczego zlikwidowano KRAIL?
Komisja ds. Regulacji Gier Hazardowych i Loterii została zlikwidowana, ponieważ nie udało jej się ukształtować w Ukrainie kultury odpowiedzialnej gry, nie przedstawiła projektu ustawy dotyczącej regulacji hazardu w czasie stanu wojennego oraz dopuściła na rynek ukraiński firmy powiązane z rosją.
W marcu 2022 roku, podczas pełnoskalowej inwazji rosji w Ukrainę, KRAIL przyznała licencję rosyjskiej firmie 1XBet (spółce „TBK”). Wcześniej, w 2021 roku, komisja wydała licencje firmom działającym pod marką Pin-Up, której właścicielami mogli być rosjanie. Firmy te płaciły podatki w rosji i sponsorowały weteranów tzw. „SWO” (rosyjskich żołnierzy biorących udział w wojnie).
Przewodniczący KRAIL Iwan Rudy oraz członek komisji Jewhen Jachnij są podejrzani o współudział z państwem-agresorem. Obecnie przebywają w areszcie śledczym, a w ich sprawach toczy się postępowanie przygotowawcze.
Zadania nowego szefa PlayCity
21 marca Rada Ministrów Ukrainy przyjęła uchwałę o utworzeniu nowej państwowej agencji PlayCity, która będzie regulować rynek gier hazardowych. Ukraińskie władze liczą na to, że nowy regulator zapewni przejrzystość i legalność działalności branży hazardowej oraz zapobiegnie wejściu na rynek firm powiązanych z państwem-agresorem.
Do głównych zadań PlayCity należą:
- cyfryzacja procesu wydawania licencji;
- stworzenie narzędzi nadzoru nad rynkiem i walki z nielegalnymi kasynami;
- zwiększenie wpływów podatkowych z legalnego rynku kasyn i loterii;
- eliminacja z rynku kasyn mających powiązania z Rosją;
- uruchomienie państwowego systemu monitoringu online w celu kontroli wpływów budżetowych i weryfikacji rzetelności licencjobiorców;
- ponowne uruchomienie rejestru osób uzależnionych od hazardu oraz uproszczenie procedury składania wniosków.
PlayCity będzie działać pod nadzorem Ministerstwa Transformacji Cyfrowej Ukrainy.
“Likwidujemy KRAIL jako niewydolny organ i uruchamiamy państwową agencję PlayCity, która będzie działać pod nadzorem Ministerstwa Cyfryzacji i nadzorować rynek gier hazardowych i loterii.”
Co wiadomo o nowym szefie PlayCity
Giennadij Olegowicz Nowikow został mianowany na stanowisko kierownika państwowej agencji PlayCity podczas posiedzenia rządu 8 kwietnia. Otrzymał to stanowisko bez przeprowadzenia konkursu, zgodnie z ustawą nr 2259–IX, która przewiduje uproszczoną procedurę powoływania na stanowiska w służbie cywilnej w czasie stanu wojennego.
Według informacji medialnych, Nowikow pochodzi z Krymu, a jego rodzice nadal mieszkają na okupowanym przez rosję półwyspie. Obecnie jest zameldowany w Odessie. Od 2022 roku jest żonaty.
Powiązania z Ministerstwem Cyfryzacji i Borniakowym
Żona Nowikowa pracuje w Ministerstwie Transformacji Cyfrowej jako główna specjalistka. Brała udział w konferencjach, gdzie była przedstawiana jako ekspertka prawna programu Diia.City. Wcześniej pełniła funkcję głównej specjalistki w dziale upadłościowym Południowego Międzyregionalnego Urzędu Ministerstwa Sprawiedliwości w Odessie, z którego odeszła w 2020 roku.
Zgodnie z oświadczeniami majątkowymi, Giennadij Nowikow również przed pracą w KRAIL był zatrudniony w Ministerstwie Transformacji Cyfrowej. W 2018 roku pełnił funkcję głównego specjalisty grupy eksperckiej ds. rozwoju przemysłu IT w Dyrekcji Rozwoju Cyfrowego. W 2020 roku został szefem grupy eksperckiej ds. rozwoju e-commerce i biznesu w tej samej dyrekcji ministerstwa.
W przeszłości Nowikow zajmował również stanowisko kierownika biura organizacyjnego rejonowej organizacji partii „Samopomoc” w obwodzie odeskim, co potwierdza uzyskany w 2018 roku dochód z działalności partyjnej.
Pracował także w firmie „PP Alfín” (nawet w czasie zatrudnienia w Ministerstwie Transformacji Cyfrowej). Właścicielem tej spółki jest cypryjska firma Epika Assets Public Company Limited, a jej beneficjentem wskazany jest Jurij Borniakow, brat Mychajła Borniakowa – wiceministra cyfryzacji Ukrainy.
Jurij Borniakow może być bratem obecnego wiceministra Ministerstwa Transformacji Cyfrowej oraz szefa projektu Diia.City – Ołeksandra Borniakowa. Obaj pochodzą z Bołgradu w obwodzie odeskim i noszą to samo nazwisko oraz patronimikon. Warto również zauważyć, że Ołeksandr Borniakow był członkiem partii „Samopomoc” – podobnie jak Giennadij Nowikow. Ponadto, żona Nowikowa pracowała w ramach projektu Diia.City pod kierownictwem Borniakowa.
Wiceminister Ministerstwa Transformacji Cyfrowej, Ołeksandr Borniakow, był oficjalnym właścicielem firmy PP „Alfin” do końca 2018 roku. W tym samym okresie w tej firmie pracował również nowy szef agencji PlayCity – Giennadij Nowikow.
W Ministerstwie Transformacji Cyfrowej podkreślono, że Giennadij Nowikow posiada duże doświadczenie w administracji publicznej, skutecznie sprawdził się podczas pracy w KRAIL oraz podziela wizję ministerstwa dotyczącą cyfryzacji sektora gier hazardowych.
Działalność w KRAIL
Giennadij Nowikow dołączył do Komisji ds. Regulacji Gier Hazardowych i Loterii (KRAIL) w 2021 roku, obejmując stanowisko zastępcy dyrektora departamentu oraz kierownika wydziału ds. podłączenia do Państwowego Systemu i przechowywania danych Departamentu Administracji Systemu Monitoringu Online.
W KRAIL pełnił także funkcje członka Komisji (od 17 marca 2022 do 17 lutego 2023 roku) oraz zastępcy szefa aparatu.
Podczas posiedzenia KRAIL w dniu 30 listopada 2023 roku, Nowikow został mianowany zastępcą szefa aparatu Komisji. Na tym samym posiedzeniu powierzono mu pełnienie obowiązków kierownika aparatu KRAIL na czas postępowania dyscyplinarnego wobec Iriny Bojko.
W ten sposób Nowikow tymczasowo kierował aparatem zamiast Iriny Bojko, która została zawieszona po złożeniu skargi na przewodniczącego KRAIL Iwana Rudego do premiera i Narodowej Agencji ds. Zapobiegania Korupcji (NAZK). W tej sprawie NAZK wykryła oznaki konfliktu interesów po stronie Rudego. Jednak Sąd Rejonowy w Szewczenkowskim rejonie Kijowa umorzył sprawę z powodu braku znamion wykroczenia administracyjnego (zgodnie z art. 247 pkt 1 Kodeksu Ukrainy o Wykroczeniach Administracyjnych).
Osoba o takim samym imieniu, nazwisku i patronimikonie jak Nowikow była kierownikiem firmy „PP YUG 2016” w Odessie oraz powiązana z kilkoma spółkami w obwodzie donieckim, m.in. „OMEGA”, „PDR”, „AGRO-INVEST 2005” (zarejestrowana w Awdijiwce), „SIVERSKY” (miasto Siewiersk). Jednak ze względu na możliwość zbieżności danych osobowych nie można jednoznacznie stwierdzić, że obecny szef PlayCity jest z nimi powiązany.
Aktywa i dochody
Zgodnie z deklaracją za 2024 rok, Giennadij Nowikow jest zameldowany w Odessie w domu należącym do Rady Miasta Odessa. Jego żona również jest zameldowana w Odessie – w akademiku nr 6 Uniwersytetu im. I. Miecznikowa.
Jednocześnie z deklaracji żony za 2024 rok wynika, że jest ona zameldowana w mieszkaniu w Odessie, które należy do jej ojca i zostało zakupione w sierpniu 2024 roku.
Aktywa
Nowikow wraz z żoną bezpłatnie korzysta z mieszkania w Kijowie należącego do Iryny Wiaczesławiwnej Musztak. Osoba o tym samym imieniu i nazwisku prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą zarejestrowaną w Słowiańsku i uczestniczyła w przetargach państwowych i komunalnych na kwotę prawie 2 mln UAH.
Nowikow nie zadeklarował żadnych innych nieruchomości.
W sierpniu 2022 roku jego żona stała się właścicielką samochodu LEXUS NX 200T z 2016 roku. Deklarowana wartość pojazdu to 50 tys. hrywien, podczas gdy na stronach z ogłoszeniami takie auto kosztuje od 20 tys. dolarów.
W grudniu 2023 roku Giennadij Nowikow został właścicielem samochodu ACURA TLX z 2020 roku. Deklarowana wartość pojazdu to 840 tys. hrywien, co odpowiada cenie rynkowej.
W 2024 roku Nowikow nabył 40 certyfikatów inwestycyjnych spółki „INŻUR” o łącznej wartości ok. 148 tys. hrywien.
Małżeństwo posiada oszczędności gotówkowe w wysokości 37,5 tys. dolarów. Warto dodać, że w 2023 roku Nowikow deklarował 42,5 tys. dolarów oraz 400 tys. hrywien jako wspólny majątek z żoną. Natomiast w deklaracji za 2018 rok, kiedy ubiegał się o stanowisko w Ministerstwie Cyfryzacji, wskazał 20,6 tys. dolarów oszczędności gotówkowych.
Dochody
W 2024 roku Nowikow zarobił w KRAIL 1,1 mln hrywien. Jego żona, pracując w Ministerstwie Transformacji Cyfrowej, otrzymała dochód w wysokości 720 tys. hrywien.
Nowikow otrzymał także dywidendy od spółki „INŻUR” w wysokości 3,7 tys. hrywien. Dodatkowo zadeklarował 1580 hrywien dochodu z inwestycji w obligacje od „Kinto Ltd.”, 564 hrywny od spółki „Inwestycyjny Kapitał Ukraina”oraz 726 hrywien od Sens Banku.
W deklaracji jego żony widnieje dochód Nowikowa z tytułu zbycia papierów wartościowych i praw korporacyjnychspółki „INŻUR KAPITAŁ” – około 10 tys. hrywien. Informacja ta nie została jednak uwzględniona w deklaracji samego Nowikowa.
Ponadto, w deklaracji żony znajdują się dane o oszczędnościach na kontach bankowych, które Nowikow pominął w swojej deklaracji. Według niej na kontach bankowych Nowikowa znajduje się około 52 tys. hrywien, natomiast na koncie jego żony — około 30 tys. hrywien.
