Sąd nakazał «Gazprombank» i rosji wypłacić ukraińskiej firmie ponad 2 mld hrywien

Sąd Gospodarczy w Kijowie zobowiązał federację rosyjską oraz „Gazprombank” do solidarnej wypłaty ponad 2,1 mld hrywien firmie „Novus Ukraina”. Chodzi o odszkodowanie za szkody wyrządzone w wyniku pełnoskalowej agresji.

Informację tę podał Jednolity Państwowy Rejestr Orzeczeń Sądowych.

Decyzja zapadła w sprawie nr 910/9160/24, opublikowanej 20 maja 2025 roku. Pozew złożył dystrybutor i operator sieci supermarketów o tej samej nazwie – firma „Novus Ukraina”.

Firma domagała się rekompensaty za bezpośrednie i pośrednie straty poniesione w wyniku zniszczeń i uszkodzeń nieruchomości w Buczy, Irpieniu i Kijowie (w tym centrum handlowego Retroville), spowodowanych działaniami rosji.

Według wyliczeń firmy, w 10 sklepach, z których 3 zostały całkowicie zniszczone, utracono lub uszkodzono mienie. Straty obejmują zniszczony sprzęt, towary, koszty odbudowy (w tym zakup generatorów dieslowskich), a także utracone korzyści z powodu niemożności prowadzenia działalności.

Sąd uznał, że rosja w osobie Ministerstwa Sprawiedliwości oraz spółki „Gazprombank”, która finansowała rosyjską maszynę wojenną, ponosi odpowiedzialność za wyrządzone szkody. Pozwani nie stawili się na posiedzenie, nie zgłosili sprzeciwu, a dowody przedstawione przez powoda, w tym ekspertyzy i obliczenia finansowe, uznano za wystarczające.

Oprócz kwoty głównej, sąd orzekł również o nałożeniu na pozwanych obowiązku zapłaty ponad 1 mln hrywien tytułem opłaty sądowej na rzecz budżetu państwa Ukrainy. Wyrok wejdzie w życie, jeśli w ciągu 20 dni od jego wydania nie zostanie złożona apelacja.

Brist Klym Bratkivskyi wyjaśnił, że decyzja ta tworzy ważny fakt prawny oficjalnego ustalenia, że rosja wyrządziła szkodę ukraińskiej firmie w wyniku zbrojnej agresji. Taki fakt może stanowić podstawę do:

• odroczenia płatności bankowych lub zobowiązań kredytowych – jako skutek siły wyższej potwierdzonej orzeczeniem sądu;
• przeniesienia praw do roszczeń na osoby trzecie – np. międzynarodowe kancelarie prawne lub fundusze specjalizujące się w dochodzeniu odszkodowań (co może umożliwić firmie uzyskanie częściowego zwrotu już teraz);
• zwrócenia się do międzynarodowych instytucji pracujących nad mechanizmem rekompensat dla Ukrainy z zajętych aktywów rosji;
• uznania faktu wyrządzenia szkody przez państwo-agresora, co w przyszłości pozwoli uwzględnić tę kwotę w rejestrach szkód i roszczeń Ukrainy – np. w rejestrze w Hadze.

Przypomnijmy, że niedawno rada dyrektorów „Gazpromu” podjęła decyzję o niewypłacaniu dywidend z zysków za 2024 rok.

Państwo rosyjskie kontroluje ponad 50% akcji „Gazpromu” bezpośrednio (38,37%) oraz poprzez spółki państwowe „Rosnieftegaz” (10,97%) i „Rosgazifikacja” (0,89%).

rosja znalazła się w punkcie krytycznej wrażliwości, co stwarza unikalne możliwości zwiększenia presji na Kreml.