Polska znosi bezcłowy handel z Ukrainą — Tusk

Polska wycofuje się z europejskiego mechanizmu autonomicznych środków handlowych (ATM), który umożliwia bezcłowy import towarów z Ukrainy. Od 5 czerwca 2025 roku ponownie zaczną obowiązywać zasady handlu sprzed rosyjskiej inwazji w Ukrainie.

Poinformował o tym premier Polski Donald Tusk, cytowany przez tvn24.

„Kiedy wygraliśmy wybory, jednym z naszych pierwszych działań było doprowadzenie do natychmiastowej korekty mechanizmu ATM i wprowadzenia pewnych kontyngentów. Ale to był dopiero początek. Później, razem z moimi ministrami, rozpocząłem kampanię na rzecz rezygnacji UE z mechanizmu ATM, który liberalizował handel z Ukrainą” – powiedział Tusk.

Szef rządu zaznaczył, że Polska chce pomagać Ukrainie w wojnie z rosją, ale nie może się to odbywać kosztem polskich producentów, a szczególnie rolników.

„I udało się – od 5 czerwca ten mechanizm przestaje obowiązywać. Wracamy do sytuacji sprzed wojny, jeśli chodzi o zasady graniczne” – powiedział premier.

Dodał, że w przyszłości rząd będzie dbać o polskie interesy gospodarcze, nawet jeśli będą one „w konflikcie” z interesami Ukrainy.

„Nie mam z tym problemu, bo nikt mi nie powie, że jestem antyukraiński, jeśli chodzi o wojnę rosyjsko-ukraińską” – zaznaczył Tusk.

Unia Europejska wprowadziła mechanizm ATM, czyli tzw. „bezwizowy handel” z Ukrainą, 4 czerwca 2022 roku, aby wesprzeć ukraińskich producentów i gospodarkę w warunkach rosyjskiej agresji. Jednocześnie UE utworzyła tzw. „korytarze solidarności” na granicach lądowych, by umożliwić Ukrainie dalszy eksport produktów rolnych w obliczu blokady czarnomorskich portów przez Rosję.

W 2023 roku mechanizm został przedłużony o kolejny rok, a w 2024 Komisja Europejska zaproponowała wprowadzenie kontyngentów na niektóre produkty (jaja, drób, cukier, owies, kukurydza, kasze i miód), aby chronić unijny rynek.

13 maja 2024 roku UE zatwierdziła kolejny okres „handlu bezwizowego” z Ukrainą, przedłużając bezcłowy i bezkontyngentowy handel. Zaktualizowany mechanizm ATM obowiązuje od 6 czerwca 2024 do 5 czerwca 2025 roku.

Europejscy rolnicy wielokrotnie protestowali przeciwko tej decyzji Komisji Europejskiej, twierdząc, że ukraińskie produkty są tańsze i trudne do konkurowania.

Premier Polski Donald Tusk ogłosił również, że kraj nie wyśle swoich wojsk do Ukrainy po ewentualnym wprowadzeniu zawieszenia broni i rozmieszczeniu sił w strefie poza linią kontaktu.