USA wymieniły regiony, które jako pierwsze opuszczą skład rosji: wywiad z byłym ambasadorem USA Johnem Herbstem

Czy rosja będzie w stanie zmobilizować swoją gospodarkę do długiej wojny, co stoi za szantażem nuklearnym agresora, czy prawdopodobne jest obalenie putina i rozpad rosji na kilkanaście suwerennych państw, a także zasady powojennego porządku świata i partnerstwa Ukrainy ze Stanami Zjednoczonymi - powiedział UA.NEWS w ekskluzywnym wywiadzie John Herbst, były ambasador USA w Ukrainie (2003-2006), dyrektor Euroazjatyckiego Centrum Rady Atlantyckiej USA im. Dinu Patriciu.

Czy putin będzie w stanie zmobilizować rosyjskie społeczeństwo do wygrania tej wojny? To nie jest jasne. Mobilizacja gospodarki będzie kolejnym obciążeniem dla mieszkańców rosji, których poziom życia od lat spada. Mobilizacja żołnierzy będzie kosztowała putinowi realne koszty polityczne

Pojawiają się sygnały, że rosja przygotowuje się do długiej wojny. Na ile realne jest to, że rosja w obecnej sytuacji będzie w stanie zmobilizować swoją gospodarkę i obywateli? Czy mianowanie Gerasimova zamiast Surovikina ma z tym coś wspólnego?

John Herbst: W tej chwili Ukraina ma przewagę na polu walki. I dopóki istnieje silne wsparcie Zachodu, przewaga pozostanie po stronie Ukrainy.

Nie wiadomo, czy putin będzie w stanie zmobilizować rosyjskie społeczeństwo - gospodarkę i armię - do wygrania tej wojny. Mobilizacja gospodarki do przedłużającej się wojny będzie kolejnym obciążeniem dla ludności, której poziom życia od lat spada. Problemem jest też mobilizacja żołnierzy, o czym przekonaliśmy się jesienią ubiegłego roku. putin może zaciągnąć więcej żołnierzy, ale będzie go to kosztowało realne koszty polityczne.

Jesienią ubiegłego roku w rosyjskim dowództwie wojskowym doszło do wielu zmian. Surovikin został wprowadzony, potem wyjęty, a teraz znów jest. Sytuacja z Gerasomovym jest taka sama. Zmiany te odzwierciedlają głównie nieco maniakalne próby putina poradzenia sobie z porażką na polu bitwy i wpływami politycznymi w rosji. Jak dotąd różne przetasowania w dowództwie nie doprowadziły do istotnych zmian w rosyjskiej taktyce w Ukrainie.

putin wielokrotnie poruszał temat eskalacji nuklearnej z dwóch powodów. Po pierwsze dlatego, że rosyjska broń konwencjonalna nie osiągnęła swoich celów w Ukrainie. Po drugie, aby zniechęcić Zachód do wysyłania kolejnych broni Ukrainie.

Na ile realne są dziś zagrożenia nuklearne rosji? Jaki cel ma agresor przypominając nam o czerwonym przycisku? Czy sojusznicy ostrzegą Ukrainę przed ewentualnym użyciem broni jądrowej przez rosję? Jakie są perspektywy rozbrojenia jądrowego federacji rosyjskiej?

John Herbst: putin i jego podwładni wielokrotnie poruszali temat eskalacji nuklearnej z dwóch powodów. Po pierwsze, rosyjska broń konwencjonalna nie osiągnęła celów putina w Ukrainie. Po drugie, aby zniechęcić Stany Zjednoczone i inne kraje zachodnie do wysyłania kolejnych broni Ukrainie.

Groźby nuklearne putina opierają się na założeniu, że on i rosja byli gotowi popełnić nuklearne samobójstwo - rosjanie są niesamowicie zaradni. Jest to wątpliwa teza. W ostatnich dniach przyznali to byli urzędnicy rosyjskiego bezpieczeństwa, tacy jak Dmitry Trenin.

Przez wiele miesięcy administracja Bidena mówiła, że nie może podjąć pewnych kroków - takich jak wysłanie bardziej zaawansowanej broni - z powodu obaw przed eskalacją nuklearną. Na szczęście od września USA przestały używać tak szkodliwego i autodestrukcyjnego języka.

Wojna w Ukrainie to katastrofa dla rosji i putina. Jeśli putin będzie kontynuował tę wojnę, szanse na jego polityczne przetrwanie znacznie się zmniejszą.

Czy jest prawdopodobne, że prezydent rosji putin zostanie usunięty? Kiedy może się to zdarzyć i w jakich warunkach?

John Herbst: Wojna w Ukrainie to katastrofa dla rosji i putina. Dostrzega to część środowisk w kraju i wśród elit. Gdyby putin ogłosił jutro, że osiągnął swój cel w Ukrainie, wycofując wszystkie swoje siły przynajmniej z lądu, to prawdopodobnie mógłby przeżyć swoją nieudaną przygodę w Ukrainie. Ale jeśli będzie kontynuował tę wojnę aż do momentu, gdy poważna porażka na polu bitwy zmusi go do wycofania wszystkich lub większości sił z kontynentalnej Ukrainy, szanse na jego polityczne przetrwanie znacznie się zmniejszą.

Prawdopodobnie po porażce w Ukrainie kontrola moskwy nad rosją osłabnie. Niektóre regiony mogą nawet zmierzać w kierunku autonomii lub niepodległości. Ale masowy rozpad kraju jest mało prawdopodobny

Dziś wiele osób mówi o przyszłym rozpadzie rosji na kilkanaście suwerennych podmiotów państwowych. W jakiej perspektywie jest to realistyczne?

John Herbst: Jest bardzo prawdopodobne, że po wyraźnej porażce w Ukrainie kontrola moskwy nad rosją osłabnie. Niektóre regiony mogą nawet zmierzać w kierunku autonomii lub niezależności. Jednak szanse, że przerodzi się to w coś trwałego i niezmiennego są niewielkie. Być może niektóre regiony przy granicy z rosją lub w jej pobliżu, zamieszkałe przez mniejszości - Czeczenia, Dagestan - mogłyby w takich okolicznościach uzyskać niepodległość, jednak masowy rozpad kraju jest mało prawdopodobny. Centrum w końcu odzyska kontrolę.

Jak po wojnie zmienią się zasady bezpieczeństwa międzynarodowego?

 John Herbst: Gdyby putin wygrał w Ukrainie - co jest niezwykle mało prawdopodobne - oznaczałoby to, że żyjemy w świecie, w którym państwa muszą obawiać się swoich silniejszych sąsiadów. Ustanowiona zostałaby władza silnych i pozbawionych skrupułów. Gdyby rosja poniosła porażkę i koszty tej porażki stały się widoczne - na przykład w postaci konfiskaty zamrożonych w międzynarodowym systemie finansowym rosyjskich aktywów i/lub procesów o zbrodnie wojenne - zasady porządku międzynarodowego po II wojnie światowej byłyby postrzegane jako funkcjonujące prawidłowo. Byłoby to dobrodziejstwo dla ludzkości.

Ukraina ma jedną z największych i najsilniejszych armii na świecie i mogłaby być silnym uzupełnieniem NATO

Jak będzie wyglądało partnerstwo między Ukrainą a Stanami Zjednoczonymi?

 John Herbst: Ukraina i Stany Zjednoczone mają wspaniałe partnerstwo od czasu, gdy Ukraina uzyskała niepodległość ponad 30 lat temu. I to partnerstwo tylko się rozszerzyło i wzrosło od czasu, gdy moskwa rozpoczęła swoją wojnę w 2014 roku, a zwłaszcza od inwazji moskwy na Ukrainę na dużą skalę w lutym 2022 roku. Ten trend będzie się utrzymywał zarówno przed, jak i po zwycięstwie Ukrainy. Urzędnicy i analitycy ds. bezpieczeństwa USA uznają, że Ukraina ma jedną z największych i najsilniejszych armii na świecie i mogłaby być silnym uzupełnieniem NATO.