W rosji przygotowują się na rekordowy deficyt budżetowy od czasów pandemii

W rosji spadek cen ropy zmusił rząd do korekty budżetu. Wkrótce po tym, jak Ministerstwo Gospodarki zaktualizowało prognozę na ten rok, obniżając średnią cenę eksportową rosyjskiej ropy Urals o 20% – do 56 dolarów za baryłkę – Ministerstwo Finansów przeglądnęło główne parametry budżetu.

Pisze o tym The Moscow Times.

Według nowych danych dochody gwałtownie spadną – z 40,3 do 38,5 biliona rubli, a wydatki nieznacznie wzrosną – z 41,5 do 42,3 biliona rubli. Deficyt zwiększy się ponad trzykrotnie – z 1,2 do 3,8 biliona rubli, czyli z 0,5% do 1,7% PKB, podają rosyjskie media.

W ujęciu bezwzględnym większy deficyt odnotowano tylko w czasie pandemii (4,1 biliona rubli), a w ubiegłym roku wyniósł on 3,5 biliona. W ciągu pierwszych trzech miesięcy 2025 roku wydatki już przewyższyły dochody o 2,2 biliona rubli.

Największy niedobór dotyczy dochodów z sektora naftowo-gazowego, ponieważ spadek cen ropy w połączeniu z silniejszym rublem zmniejszy wpływy budżetowe z tego źródła o 2,6 biliona rubli – z pierwotnie zakładanych 10,9 biliona do 8,3 biliona.

Dochody spoza sektora naftowo-gazowego w pierwszym kwartale wzrosły o 10,6% i przewyższają plan, a Ministerstwo Finansów oczekuje, że będą o 0,8 biliona rubli wyższe niż przewidziano w budżecie.

Ministerstwo Finansów zwiększyło wydatki zgodnie z regułą budżetową – o te same 0,8 biliona rubli, o które wzrosły dochody niezwiązane z sektorem naftowo-gazowym. Na znaczenie tej decyzji zwracają uwagę ekonomista Bloomberg Economics ds. rosji i WNP Aleksandr Isakow oraz analitycy „Twardych Liczb”.

„Wszystko zgodnie z regułą budżetową: deficyt poza sektorem naftowo-gazowym pozostaje bez zmian, wzrost deficytu dokładnie odpowiada spadkowi dochodów z ropy i gazu względem wcześniejszych prognoz – budżet nadal pozostaje strukturalnie zrównoważony” – zauważają analitycy.

Nowy poziom dochodów z ropy i gazu jest niższy niż bazowy próg 9,1 biliona rubli, dlatego – zgodnie z regułą budżetową – różnica zostanie pokryta z Funduszu Dobrobytu Narodowego (FDN). Poprzednia wersja budżetu zakładała dochody o 1,8 biliona rubli wyższe od bazowego poziomu, natomiast teraz 0,8 biliona może zostać przeznaczone na załatanie dziury budżetowej.

Minister finansów rosji Anton Siłuanow już zapowiedział konieczność dostosowania reguły budżetowej do nowych realiów. W takim przypadku zwiększony deficyt trzeba będzie pokrywać zaciąganiem większego zadłużenia – na ten rok zaplanowano pożyczki na poziomie 4,8 biliona rubli.

Ministerstwo Finansów dostosowuje budżet do realiów deficytu – 3,8 biliona rubli, czyli 1,7% PKB. To poziom zbliżony do oczekiwań analityków – zauważa ekonomista Jegor Susin.

Isakow wskazuje, że nowy deficyt będzie o 0,5% PKB wyższy od jego wcześniejszych szacunków, ale „ogólnie odzwierciedla już obserwowane w pierwszym kwartale trendy”.

Nawet po zwiększeniu planowanych wydatków na 2025 rok, ich realna wartość spadnie w porównaniu do 2024 roku – zaznacza Isakow. Wzrost do 42 bilionów rubli oznacza przyrost nominalny o około 5%, przy inflacji wynoszącej 7,6%.

Zmiana budżetu może nie być ostatnią – na jesień zaplanowano drugi pakiet poprawek, aby zapewnić finansowanie pojawiających się wydatków, z uwzględnieniem zaktualizowanych parametrów prognozy i budżetu, zapowiedziało Ministerstwo Finansów.

Od końca ubiegłego roku roczny wzrost rosyjskiej gospodarki spadł z około 5% do zera. Analitycy wskazują na inflację, wydatki wojenne i spadek cen ropy na tle ceł wprowadzonych przez administrację Trumpa.

Wcześniej informowano, że po ponad trzech latach wojny w Ukrainie rosyjska gospodarka tak bardzo dostosowała się do wydatków wojennych, że w przypadku zakończenia działań zbrojnych może stanąć przed poważnymi problemami.