Wydatki wojskowe na świecie pobiły historyczny rekord
W 2024 roku światowe wydatki wojskowe osiągnęły najwyższy poziom od czasu zakończenia „zimnej wojny”.
Według danych Sztokholmskiego Międzynarodowego Instytutu Badań nad Pokojem (SIPRI) całkowite wydatki na obronność na świecie wyniosły 2,718 biliona dolarów — to o 9,4% więcej niż w poprzednim roku i stanowi największy roczny wzrost od dziesięcioleci.
Ponad 100 krajów na świecie w ubiegłym roku zwiększyło swoje budżety obronne. Większość rządów przekierowała finanse państwowe na potrzeby militarne, często kosztem innych sektorów budżetowych.
Eksperci ostrzegają, że może to w przyszłości prowadzić do poważnych konsekwencji gospodarczych i społecznych.
Głównymi czynnikami wzrostu wydatków w Europie były wojna w Ukrainie oraz niepewność co do poziomu wsparcia USA dla sojuszników w ramach NATO. W rezultacie wydatki na obronność w Europie (wraz z rosją) wzrosły o 17% i osiągnęły 693 miliardy dolarów, przekraczając poziomy z ostatnich lat „zimnej wojny”.
Jedynym krajem w Europie, który nie zwiększył wydatków wojskowych, pozostała Malta.
Wśród liderów pod względem wydatków znalazły się Stany Zjednoczone, które przeznaczyły na obronność 997 miliardów dolarów, co stanowi 37% globalnych wydatków wojskowych.
W Chinach budżet wojskowy wzrósł o 7% i osiągnął 314 miliardów dolarów — jest to kontynuacja wieloletniego trendu wzrostu wydatków na obronność. rosja w 2024 roku wydała na wojsko 149 miliardów dolarów, czyli o 38% więcej niż w 2023 roku i dwukrotnie więcej niż w 2015 roku. Stanowi to 7,1% PKB kraju oraz 19% wszystkich wydatków państwowych Rosji.
Ukraina również znalazła się wśród krajów o najwyższej dynamice wzrostu budżetu obronnego. W 2024 roku wydatki obronne Ukrainy wyniosły 64,7 miliarda dolarów — to o 2,9% więcej niż w roku poprzednim i 43% wydatków rosji. Najbardziej imponującym wskaźnikiem jest udział budżetu obronnego w PKB Ukrainy: wynosi on 34%, co stanowi absolutny rekord światowy.
Specjaliści uważają, że przy ograniczonych zasobach finansowych Ukrainie będzie trudno dalej zwiększać wydatki na obronność.
Warto zaznaczyć, że w Europie Środkowej i Zachodniej również odnotowano gwałtowny wzrost wydatków. Niemcy zwiększyły budżet obronny o 28% — do 88,5 miliarda dolarów, a Polska o 31% — do 38 miliardów dolarów, co stanowi 4,2% PKB tego kraju.
Przypomnijmy, że prezydent USA Donald Trump ogłosił, iż jego administracja zatwierdziła budżet obronny kraju w wysokości około 1 biliona dolarów.
Informowaliśmy także, że wobec odległej perspektywy zakończenia wojny i możliwości wstrzymania pomocy wojskowej ze Stanów Zjednoczonych, Europa powoli zmierza w stronę utworzenia w Ukrainie „sił stabilizacyjnych”.
