Globalny realny PKB prawdopodobnie spadł w drugim kwartale 2022 roku, ale spodziewany wynik nie musi oznaczać początku globalnej recesji.
Tak właśnie prognozują teraz analitycy z S&P Global.
Globalna gospodarka zmierza do poważnego spowolnienia w 2022 roku - czytamy w raporcie. W związku z rosnącą inflacją banki centralne przyspieszyły tempo zacieśniania polityki pieniężnej w celu spowolnienia wzrostu zagregowanego popytu i zmniejszenia presji cenowej.
Zdecydowaliśmy się zwrócić uwagę na globalne trendy wzrostu PKB w obecnych kryzysach, co zostało omówione poniżej w naszych materiałach.
Realny PKB i prognoza
W przyspieszenie zmian polityki pieniężnej przez banki centralne ingerowały dwa szoki - inwazja rosji w Ukrainę 24 lutego oraz kwarantanna w Chinach w odpowiedzi na skokowy wzrost liczby przypadków COVID-19 w marcu i kwietniu br.
Wstrząsy te dodatkowo zakłóciły łańcuchy dostaw, zwiększając presję na ceny. Jednocześnie gwałtowny wzrost cen energii i żywności osłabił siłę nabywczą i nastroje konsumentów.
Po wzroście w skali roku o 6,0% (kwartał do kwartału) w czwartym kwartale 2021 r. i o 3,5% w pierwszym kwartale 2022 r., globalny realny PKB spadł w drugim kwartale o około 1,7%.
Rysunek 1 - Realny PKB, % r/r
W związku z tym czeka nas okres słabego globalnego wzrostu. Przy braku nowych szoków prognozuje się, że gospodarka światowa wznowi wzrost, choć w umiarkowanym tempie rocznym poniżej 2,0% kw/kw w III i IV kwartale 2022 r.
Chiny kontynentalne ponownie otwierają się po blokadach, a rynki wschodzące w regionie Azji i Pacyfiku wykazują solidny wzrost, nawet gdy gospodarki europejskie i amerykańskie zmagają się z problemami, stwierdzili analitycy S&P Global.
W skali globalnej przejście od pandemii do endemii COVID-19 pobudza wzrost w sektorze podróży, turystyki i innych usług konsumenckich, które ucierpiały podczas recesji w 2020 r.
W krajach rozwiniętych finanse gospodarstw domowych są generalnie w dobrej kondycji ze względu na zgromadzone oszczędności i wyższe wartości aktywów w latach 2020-2021. W cyklu zdominowanym przez wydatki konsumpcyjne, gospodarstwa domowe mogą popychać do przodu globalną ekspansję.
Po skurczeniu się o 3,3% w 2020 r. i wzroście o 5,8% w 2021 r., prognozuje się, że globalny wzrost realnego PKB spowolni do 2,7% w 2022 r. i 2,6% w 2023 r.
Prognoza ta ulega obniżeniu o 0,2 punktu procentowego w 2022 r. i o 0,3 punktu procentowego w 2023 r. Obniżenie oceny w 2022 r. związane jest ze słabszymi wynikami gospodarki amerykańskiej w pierwszej połowie roku, natomiast obniżenie oceny w 2023 r. odzwierciedla powszechny wpływ zaostrzonych warunków finansowych.
Przy wzroście populacji światowej na poziomie około 1,0% rocznie, prognozy S&P Global sugerują znaczny wzrost realnego PKB na mieszkańca, a tym samym uniknięcie globalnej recesji.
Ryzyko pogorszenia się globalnego wzrostu i ryzyko pogorszenia się sytuacji w Ukrainie
W odpowiedzi na utrzymującą się wysoką inflację i rosnące długoterminowe oczekiwania inflacyjne, banki centralne przyspieszają zacieśnianie polityki pieniężnej. Ponieważ rentowność 10-letnich papierów wartościowych w USA spadła z najwyższego poziomu z połowy czerwca do około 3,0%, zwiększyły się różnice w ryzyku, podnosząc koszt finansowania dla przedsiębiorstw i gospodarstw domowych.
Coraz więcej rynków wschodzących wydaje się nie być w stanie pozyskać nowych obligacji międzynarodowych po akceptowalnych kosztach, co zmusza je do poszukiwania alternatywnych źródeł finansowania. Ucieczka inwestorów do bezpiecznych przystani będzie prawdopodobnie oznaczać dalsze umacnianie się dolara amerykańskiego i zwiększone ryzyko dla rynków wschodzących, które są uzależnione od napływu kapitału w celu finansowania deficytów handlowych i fiskalnych.
Rynki mieszkaniowe są szczególnie wrażliwe w obecnych warunkach
Niskie stopy procentowe kredytów hipotecznych i zwiększona mobilność z tendencją do pracy w domu napędzają bańki na rynkach mieszkaniowych na całym świecie. Rosnące stopy procentowe kredytów hipotecznych i zawyżone ceny domów zaszkodziły przystępności, co spowodowało mniejszy popyt. Wynikające z tego dostosowania rynkowe będą miały negatywny wpływ na kapitał własny gospodarstw domowych, budownictwo mieszkaniowe i wydatki na trwałe dobra konsumpcyjne. Budownictwo niemieszkaniowe jest również wrażliwe na stopy procentowe i może prowadzić do dalszych spadków w obszarach o wysokim wskaźniku pustostanów.
Ceny towarów i ich wpływ na koszty produkcji. Prognoza
Wraz ze spadkiem cen surowców, inflacja w sektorze usług pochodnych zbliża się do punktu zwrotnego. W odpowiedzi na rosnące stopy procentowe, umacniający się dolar amerykański i obawy przed recesją, dochodzi do powszechnych spadków cen towarów przemysłowych i rolnych.
Indeks cen materiałów IHS Markit (MPI) spadł o 8,4% w ciągu czterech tygodni zakończonych 15 lipca, głównie z powodu niższych cen metali, chemikaliów, włókien i gumy. Spadek cen towarów rozprzestrzenia się w dół łańcucha dostaw, powodując globalne spowolnienie inflacji cen towarów pośrednich.
Dowody na niższe ceny wyrobów gotowych staną się bardziej widoczne w ostatnim kwartale 2022 r. Przewiduje się, że globalna inflacja cen konsumpcyjnych spadnie z 7,3% w 2022 r. do 4,2% w 2023 r. i 2,7% w 2024 r.
Gospodarka USA w zastoju, ale jeszcze nie ma recesji
Realny PKB USA spadł w pierwszym kwartale o 1,6% kw/kw z powodu gwałtownego wzrostu importu i spadku eksportu. Analitycy spodziewają się podobnego skurczenia w drugim kwartale ze względu na gwałtowny spadek akumulacji zapasów. Jest mało prawdopodobne, aby ten epizod spełniał szerokie kryteria recesji ustalone przez National Bureau of Economic Research, ponieważ trudno jest zestawić utratę realnego PKB ze wzrostem zatrudnienia, dochodów i konsumpcji osobistej. Jednak droga do przodu będzie trudna.
Rezerwa Federalna powiedziała, że jest gotowa podnieść stopy procentowe na tyle, aby spowolnić inflację do poziomu 2%, nawet jeśli w rezultacie dojdzie do recesji. Boom na rynkach mieszkaniowych jest na wyczerpaniu, a przedsiębiorstwa prawdopodobnie ograniczą wydatki kapitałowe i plany zatrudnienia.
Przewiduje się, że wzrost realnego PKB spowolni z 5,7% w 2021 r. do 1,4% w 2022 r. i 1,3% w 2023 r., po czym wzrośnie do 1,9% w 2024 r. Ponieważ realny wzrost PKB będzie poniżej potencjału, stopa bezrobocia wzrośnie z 3,6% w czerwcu do wysokiego poziomu prawie 5,0% w 2024 roku.
Wysokie koszty energii wpędzają Europę Zachodnią w recesję.
Prognoza analityków S&P Global na lipiec obejmuje już umiarkowane spadki realnego PKB w drugim kwartale w Wielkiej Brytanii, Włoszech, Hiszpanii i Holandii. Przy niespodziewanie rosnącej inflacji banki centralne zwiększają tempo zacieśniania polityki pieniężnej.
Podczas gdy odrodzenie w turystyce i usługach konsumenckich może dać regionowi niewielki impuls w kwartale letnim, w czwartym kwartale prawdopodobne jest kolejne spowolnienie z powodu niepewnych dostaw energii. Wyjątkowo wysokie ceny gazu ziemnego i energii elektrycznej zaszkodzą konkurencyjności przemysłowej Niemiec i innych ośrodków produkcyjnych.
Wyniszczająca wojna rosyjsko-ukraińska potrwa prawdopodobnie do 2022 roku, podkopując zaufanie konsumentów i przedsiębiorców w Europie.
Przewiduje się, że wzrost realnego PKB spowolni z 5,4% w 2021 r. do 2,5% w 2022 r. i 1,2% w 2023 r., po czym poprawi się do 2,0% w 2024 r.
Gospodarka Chin kontynentalnych stopniowo się odradza
Realny PKB w Chinach kontynentalnych spadł w drugim kwartale o 2,6% kw/kw, co oznacza wzrost o 0,4% r/r, pobudzony przez wydatki na infrastrukturę i inwestycje firm państwowych. Miesięczne dane wykazały ekspansję w czerwcowej aktualizacji.
Rządowa polityka dynamiczna COVID-19 będzie obowiązywała co najmniej do marca 2023 roku, uniemożliwiając powrót do normalności i ograniczając skuteczność bodźców gospodarczych. Rynek nieruchomości wciąż jest w recesji, a spadająca sprzedaż gruntów uderza w finanse samorządów. Przewiduje się, że wzrost realnego PKB spowolni z 8,1% w 2021 r. do 4,0% w 2022 r., po czym wzmocni się do 5,2% w 2023 r.
Region Azji i Pacyfiku zdominuje globalny wzrost
Trwały wzrost w regionie Azji i Pacyfiku jest kluczowy dla naszej prognozy trwałego wzrostu gospodarczego na świecie w latach 2022 i 2023. Region ten będzie prawdopodobnie odpowiadał za 53% globalnego wzrostu realnego PKB w 2022 r. i wyjątkowo 62% w 2023 r. (przewiduje się, że jego wkład będzie wynosił średnio około 56% w ciągu następnej dekady). Po spowolnieniu z 6,2% w 2021 r. do 3,9% w 2022 r. prognozuje się, że realny wzrost PKB w regionie Azji i Pacyfiku ustabilizuje się na poziomie 4,4% w 2023 i 2024 r.
Indie, Indonezja, Filipiny i Wietnam prawdopodobnie osiągną stopy wzrostu na poziomie 5-7%. Dane te odzwierciedlają silną dynamikę wzrostu wewnątrzregionalnego związaną z regionalnymi umowami o wolnym handlu, efektywnymi łańcuchami dostaw, konkurencyjnymi kosztami i trwałym napływem bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Region korzysta również z silnego niezaspokojonego popytu na półprzewodniki i samochody.
Choć oczekuje się, że gospodarka światowa uniknie recesji, to w przyszłym roku warunki dla biznesu będą coraz trudniejsze ze względu na umacniające się rynki finansowe.
Ryzyko recesji pozostaje wysokie - w przedziale 40-50% w głównych gospodarkach. Nasza kolejna prognoza prawdopodobnie będzie zawierała korekty w dół dla takich wrażliwych na stopy procentowe sektorów jak budownictwo mieszkaniowe, trwałe dobra konsumpcyjne i wydatki inwestycyjne przedsiębiorstw.
