Relokacja stała się nowym etapem w życiu wielu Ukraińców. Głównym powodem tej decyzji było uświadomienie sobie, że w krajach europejskich otwierają się szerokie możliwości do samorealizacji oraz po prostu bezpiecznego życia. Aby taki wyjazd zakończył się sukcesem, ważne jest odpowiednie zaplanowanie finansów, znalezienie mieszkania oraz legalizacja pobytu w nowym kraju. Rekomendacje najlepszych ekspertów z wieloletnim doświadczeniem pracy w UE można było usłyszeć podczas online maratonu „Relokacja: konta, nieruchomości, legalizacja, krypto”.
Poruszano kwestie takie jak: jak prawidłowo otworzyć konto w europejskich bankach? Gdzie znaleźć najlepsze mieszkanie, jak uzyskać pozwolenie na pobyt lub obywatelstwo w UE? Jak przenieść biznes za granicę i zrozumieć lokalny system podatkowy?
Interaktywne spotkanie z ekspertami zostało wspólnie zorganizowane przez Polsko-Ukraińską Izbę Gospodarczą (PUIG), Prime Group ESTRO oraz Boutique Investment P.T. Przydatne informacje z pierwszej ręki od ekspertów można znaleźć w materiale portalu UA.News.
Kluczowe kwestie relokacji
Rozmowa z ekspertami odbywała się ze studia Polsko-Ukraińskiej Izby Gospodarczej (PUIG) w Warszawie. Wydarzenie moderowała wiceprezeska Stowarzyszenia Ukraińskich Banków i prezeska Międzynarodowego Stowarzyszenia Płatniczego – Hałyna Hejło. Podkreśliła ona znaczenie takiej formy informowania i wymiany opinii, aby Ukraińcy, którzy planują relokację, chcą założyć własny biznes lub inwestować w krajach europejskich, mieli jasny obraz możliwości i mogli podjąć świadome decyzje.
Zdjęcie: Wiceprezeska Stowarzyszenia Ukraińskich Banków, prezeska Międzynarodowego Stowarzyszenia Płatniczego – Hałyna HejłoDo informacyjnego formatu dołączyli eksperci z udokumentowanym doświadczeniem w pracy w Polsce, Hiszpanii i Portugalii. To właśnie te kraje obecnie najbardziej interesują Ukraińców jako kierunki relokacji lub zakładania własnego biznesu.
Wsparcie od PUIG
Dyrektor Ukraińskiego Centrum Biznesowego przy Polsko-Ukraińskiej Izbie Gospodarczej (PUIG), Kateryna Łytwynowa, opowiedziała o wsparciu i konsultacjach dla Ukraińców, którzy planują założyć własny biznes w Polsce lub przenieść się tam z rodziną. Polsko-Ukraińska Izba Gospodarcza działa już od ponad 30 lat. W tym czasie PUIG otworzyła blisko 20 przedstawicielstw w różnych miastach Ukrainy i Polski. W jej strukturach funkcjonują komitety branżowe działające w 18 obszarach – od sektora rolnego i budownictwa po logistykę. PUIG skupia 600 firm członkowskich i posiada ponad 13 tysięcy kontaktów biznesowych na terenie całej Polski i Ukrainy.
Izba ma dwie główne siedziby – w Warszawie i Kijowie. Kierują nią dwaj prezesi: ze strony polskiej prezydentem PUIG jest Jacek Piechota – były minister gospodarki Polski i jeden z architektów wejścia kraju do Unii Europejskiej. W Ukrainie funkcję prezydenta PUIG pełni Wołodymyr Łytwyn.
Zdjęcie: Dyrektorka Ukraińskiego Centrum Biznesowego przy Polsko-Ukraińskiej Izbie Gospodarczej (PUIG) – Kateryna ŁytwynowaJak podkreśla, Ukraińskie Centrum Biznesowe zostało stworzone właśnie po to, aby być pierwszym punktem kontaktowym dla Ukraińców w Polsce. Można się do niego zwrócić z każdym pytaniem dotyczącym założenia działalności, przygotowania dokumentów, analizy rynkowej czy pozyskiwania dodatkowego finansowania. Analogiczne Polskie Centrum Biznesowe działa w Kijowie i wspiera polskich przedsiębiorców w prowadzeniu działalności na terenie Ukrainy.
„To dwustronna platforma doradcza, która umożliwia znalezienie najbardziej kompetentnego i sprawdzonego eksperta w danej dziedzinie. Pierwsza taka konsultacja jest bezpłatna. Możecie stworzyć plan działania i podejmować kolejne kroki” – wyjaśnia Kateryna Łytwynowa, dyrektorka Ukraińskiego Centrum Biznesowego.
PUIG współpracuje z niemal wszystkimi ukraińskimi instytucjami i organizacjami w Polsce, a także aktywnie wspiera Ukraińców: wysyła pomoc humanitarną do Ukrainy i organizuje wydarzenia humanitarne na terenie Polski.
Co robić z finansami i gdzie inwestować w UE
O kluczowych aspektach zarządzania finansami w Unii Europejskiej opowiedziała inicjatorka maratonu – Iryna Kuzmyczewa, doradczyni finansowa, założycielka firmy Prime Group Estro oraz platformy inwestycyjnej Boutique Investment P.T. W ciągu ostatnich 10 lat pomogła różnym projektom pozyskać inwestycje o łącznej wartości 50 mln euro. Jej działalność obejmuje systemy finansowe niemal wszystkich krajów UE – przede wszystkim Szwajcarii, Hiszpanii, Polski, a także Wielkiej Brytanii. Do jej głównych kompetencji należą:
- zakładanie kont w bankach i systemach płatniczych,
- pomoc w transferze środków,
- zarządzanie inwestycjami i papierami wartościowymi,
- tworzenie funduszy inwestycyjnych i trustowych.
Popularną usługą wśród Ukraińców jest również pomoc w uzyskaniu zezwolenia na pobyt czasowy/stały lub obywatelstwa w krajach europejskich.
„Ta praca wiąże się z kwestiami finansowymi. Najpierw pomagam udokumentować pochodzenie kapitału i odpowiednio przedstawić się w kraju, do którego planujecie się przenieść. Następnie, pod ten kapitał, przygotowujemy dokumenty o pobyt czasowy, stały lub obywatelstwo – w zależności od życzeń klienta” – wyjaśnia Iryna Kuzmyczewa, założycielka Prime Group Estro.
Ekspertka podzieliła się również rekomendacjami, jak efektywnie zarządzać kapitałem za pomocą międzynarodowych kont bankowych, unikać ryzyk i wykorzystywać możliwości planowania podatkowego. Osobno zwróciła uwagę na specyfikę podziału systemów bankowych na różne strefy. Na przykład system finansowy w Dubaju – często wykorzystywany do lokowania kapitału – należy do tzw. „szarej strefy”, co może wiązać się z dodatkowymi zagrożeniami.
Zdjęcie: Iryna Kuzmyczewa, doradczyni finansowa, założycielka Prime Group Estro i Boutique Investment P.T.
Doradczyni finansowa opowiedziała również o kolejnym kroku po wprowadzeniu kapitału do europejskiego systemu bankowego – czyli inwestowaniu. Odpowiednie projekty można wybrać za pośrednictwem platformy Boutique Investment P.T., która działa głównie w Europie, a także w Wielkiej Brytanii i USA. Na platformie prezentowane są sprawdzone przez analityków projekty z sektora nieruchomości oraz realnej gospodarki.
Możliwości dla Ukraińców w Polsce
Jak Ukraińcy mogą zalegalizować swój pobyt w Polsce i skutecznie znaleźć pracę – o tym informowała Monika Piątek, specjalistka ds. legalizacji pobytu, przewodnicząca Komitetu Rynku Pracy, Migracji i Demografii PUIG. Zaznaczyła, że obywatele Ukrainy obecnie mogą pracować w Polsce na uproszczonych zasadach – ten tryb obowiązuje do 30 września tego roku. Jednocześnie trwają prace nad zmianami w odpowiednich przepisach, które wciąż muszą zostać przegłosowane w parlamencie.
Zdjęcie: Monika Piątek, przewodnicząca Komitetu Rynku Pracy, Migracji i Demografii PUIG.
Jeśli chodzi o proces zatrudnienia, warto zwrócić uwagę na następujące kwestie:
- Najlepiej szukać pracy przez znane portale internetowe, takie jak LinkedIn, RocketJobs.pl, a także bezpośrednio na stronach dużych firm.
- Podczas zatrudnienia należy okazać paszport obywatela Ukrainy.
- Pracodawca ma obowiązek oficjalnie zarejestrować pracownika w Urzędzie Pracy lub innych odpowiednich instytucjach państwowych, co zapewnia legalizację pracy i dostęp do ubezpieczenia zdrowotnego.
Monika Piątek zaleca również sprawdzać pracodawcę przed podpisaniem umowy, koniecznie przetłumaczyć treść kontraktu na język ukraiński i dokładnie go przeczytać. To pozwoli uniknąć problemów w przyszłości.
Podczas internetowego maratonu poruszono także temat inwestycji w Polsce – przede wszystkim w nieruchomości. O sytuacji rynkowej i oczekiwaniach cenowych opowiedział Tomasz Siołek, pełnomocnik zarządu firmy deweloperskiej TPPI, która realizuje projekty mieszkaniowe w całej Polsce. Jak podkreślił, w ciągu ostatnich dwóch lat w kraju znacznie wzrósł popyt na mieszkania, ale tempo budowy nie wzrosło, co w przyszłości może doprowadzić do gwałtownego wzrostu cen.
Zdjęcie: Tomasz Siołek, pełnomocnik zarządu firmy deweloperskiej TPPIWedług jego oceny obecnie panuje sprzyjający moment na zakup nieruchomości – zarówno do zamieszkania i uzyskania meldunku, jak i na wynajem. Tego typu inwestycyjne apartamenty dostępne są w różnych miastach. Przykładowo: miniapartament o powierzchni 22 m² w nowoczesnym aparthotelu niemal w centrum Warszawy kosztuje 81 tys. euro. Mimo niewielkiego metrażu mieszkanie jest już umeblowane, wyposażone w sprzęt AGD, a nawet zastawę – można się wprowadzać bez żadnych dodatkowych wydatków. W takim apartamencie można zamieszkać lub oddać go w zarządzanie hotelowi i czerpać zyski z najmu.
Zacharij Matijczenko, ekspert ds. finansów i podatków w Polsce, współzałożyciel firmy inPL group Accounting & Outsourcing oraz dyrektor oddziału PUIG w Lublinie, podzielił się praktycznymi wskazówkami na temat zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.
Zdjęcie: Zacharij Matijczenko, współzałożyciel inPL group Accounting & Outsourcing, dyrektor oddziału PUIG w LublinieEkspert wyjaśnił, od czego należy zacząć analizę sytuacji w danym kraju, aby ocenić perspektywy migracji zarobkowej lub biznesowej. To dość uniwersalny plan, który można zastosować nie tylko w Polsce, ale także w innych krajach:
Analiza środowiska gospodarczego. Kluczowe są podstawowe wskaźniki ekonomiczne – PKB, poziom bezrobocia i inflacja. Polska wyróżnia się dużym zróżnicowaniem sektorów, w których można prowadzić działalność gospodarczą. Polska gospodarka zajmuje 6. miejsce w Europie pod względem PKB. Aby dogonić poziom Holandii, Polska potrzebuje ok. siedmiu lat. Inflacja wynosi 3,5%, a według Eurostatu bezrobocie w styczniu 2024 roku wynosiło 2,9% (w porównaniu do 6,4% w strefie euro).
Klimat inwestycyjny i napływ inwestycji zagranicznych – zwłaszcza w sektorach takich jak IT, transport i usługi. Warto przeanalizować, gdzie trafiają największe inwestycje w polskiej gospodarce. Polska od lat efektywnie wykorzystuje środki unijne na rozwój infrastruktury – i ten proces trwa nieprzerwanie od ponad dekady.
System podatkowy i planowanie finansowe. W Polsce optymalizacja podatków nie jest panaceum i w wielu przypadkach nie jest kluczowa dla przedsiębiorcy. Trzeba pamiętać, że każde pozyskanie zewnętrznego finansowania zależy od jakościowych wskaźników finansowych i dobrze opracowanego planu.
Wymogi prawne i regulacje. Szczególnie ważne jest przestrzeganie przepisów prawa pracy oraz ochrony środowiska. W Polsce obecne są wszystkie nowoczesne trendy w prowadzeniu biznesu i relacjach między przedsiębiorcami a społeczeństwem.
Finansowanie i wsparcie dla biznesu. W Polsce dostępne są trzy główne źródła finansowania: granty państwowe, kredyty bankowe i kapitał wysokiego ryzyka (venture capital).
Specyfika kulturowa. W Polsce dużą wagę przywiązuje się do formalności w relacjach biznesowych. Istnieje szacunek wobec hierarchii, zwłaszcza wobec kwalifikacji zawodowych. Istotna jest także etyka relacji biznesowych.
Finansowy i podatkowy ekspert Zacharij Matijczenko zauważa, że początki działalności Ukraińców na polskim rynku bywają często dość chaotyczne. Dlatego zaleca konieczność opracowania strategii wejścia na rynek i jej wcześniejszej analizy.
Możliwości dla Ukraińców w Hiszpanii
O wolnych niszach do prowadzenia biznesu na hiszpańskim rynku, a także o najpopularniejszych opcjach nieruchomości do życia i inwestycji opowiedział Serhij Haraszczuk, specjalista ds. nieruchomości w Hiszpanii, założyciel międzynarodowych agencji REALTOR3D i COSTA 21.
Zdjęcie: Serhij Haraszczuk, założyciel międzynarodowych agencji REALTOR3D i COSTA 21
Ekspert przyznał, że największe obawy Ukraińców, którzy rozważają przeprowadzkę z rodziną do Hiszpanii, dotyczą zatrudnienia, otwarcia biznesu oraz możliwości realizacji zawodowej. Odpowiadając na te wątpliwości, Serhii Harashchuk wyjaśnił, że główną przewagą ukraińskich specjalistów i przedsiębiorców jest zapewnianie wysokiej jakości usług i produktów. Takie podejście jest cenione w każdej niszy biznesowej w Hiszpanii. Jako przykłady wymienił następujące branże: naprawa i serwis samochodów, gastronomia, remonty nieruchomości.
Kolejny błąd ukraińskich specjalistów – brak reklamy swoich usług. Ekspert radzi, aby promować się w grupach na portalach społecznościowych. Jeśli jesteście, na przykład, specjalistami od remontów, możecie także nawiązać współpracę z agencjami nieruchomości. Klientów można pozyskiwać różnymi kanałami.
Co do rynku nieruchomości w Hiszpanii , to głównymi klientami są Brytyjczycy, Niemcy, Polacy i Ukraińcy. Według Serhiia Harashchuka Polacy i Ukraińcy nadal mają obawy związane z sytuacją bezpieczeństwa we wschodniej Europie w najbliższych latach. Dlatego starają się kupować nieruchomości daleko od wojny – w spokojnej i słonecznej Hiszpanii. Większość klientów traktuje zakup nieruchomości jako sposób na zabezpieczenie kapitału i dodatkowy zarobek.
„Około 80% klientów kupuje nieruchomości z zamiarem ich wynajmu. To taka forma 'zapasowego lotniska'. W takich przypadkach polecamy miasta z wysokim popytem i dobrą stopą zwrotu z wynajmu. Na przykład w mieście Gandía można kupić mieszkanie już od 70–80 tys. euro i od razu wynająć je za 700 euro miesięcznie, co daje około 10% rocznej stopy zwrotu” – mówi Serhij Haraszczuk.
O rodzajach zezwoleń na pobyt oraz hiszpańskich aspektach podatkowych opowiedział Ihor Lapczyński, ekspert ds. prawa imigracyjnego, podatkowego i korporacyjnego, właściciel kancelarii prawniczej Lapczyński Partners SL z siedzibą w Barcelonie.
Zdjęcie: Ihor Lapczyński, właściciel kancelarii prawniczej Lapchynskyi Partners SL
Według jego słów, Hiszpania coraz bardziej interesuje Ukraińców do relokacji. Przede wszystkim kraj przyciąga słonecznym klimatem, infrastrukturą, możliwością prowadzenia stabilnego biznesu, odpowiednimi gwarancjami socjalnymi, na przykład państwowym ubezpieczeniem medycznym.
Jeśli chodzi o zezwolenie na pobyt, to najbardziej popularnym i najprostszym sposobem jego uzyskania jest ochrona tymczasowa. Do tego wystarczy mieć ukraiński paszport. Taki rodzaj pobytu jest ważny do 4 marca 2026 roku.
Następnym popularnym dla Ukraińców sposobem jest status „cyfrowego nomady”. Gdy pracownik firmy albo prywatny przedsiębiorca może, przy określonym dochodzie, przeprowadzić się do Hiszpanii i otrzymać zezwolenie na pobyt na trzy lata. Dalej istnieją możliwości dla grupy Familiar, czyli łączenie rodzin, wysoko wykwalifikowani pracownicy itd.
Prowadzenie biznesu w Hiszpanii ma dwie najpopularniejsze formy – spółka oraz działalność jednoosobowa (odpowiednik ukraińskiego FOP). Według Ihora Lapczyńskiego podatek dochodowy dla spółek wynosi 15% przez pierwsze dwa lata, a następnie 23%. Podatki są naliczane od zysku netto. Ponadto w Hiszpanii obowiązuje specjalny system podatkowy dla wysoko wykwalifikowanych pracowników, uczestników startupów oraz tzw. cyfrowych nomadów. Dla nich stawka podatkowa jest stała i wynosi 24%.
Główna rekomendacja Ihora Lapczyńskiego. Przed zakupem biznesu lub nieruchomości w Hiszpanii warto skonsultować się ze specjalistami, którzy sprawdzą dany obiekt pod kątem zadłużenia lub embarga. Najlepiej zwracać się do ekspertów z wykształceniem i doświadczeniem zawodowym w Hiszpanii, którzy mówią w twoim języku i nie mają barier komunikacyjnych.
Możliwości dla Ukraińców w Portugalii
O dostępnych opcjach legalizacji w Portugalii, zakładaniu kont bankowych oraz najpopularniejszych typach nieruchomości kupowanych przez ukraińskich inwestorów informowała Maryna Apolińska, ekspertka ds. relokacji do Portugalii oraz dyrektorka handlowa agencji nieruchomości Magnat. Odpowiedziała na szereg najczęściej zadawanych pytań.
Zdjęcie: Maryna Apolińska, dyrektorka handlowa agencji nieruchomości Magnat
Czy w Portugalii można otrzymać paszport w 5 lat? Tak, w Portugalii można uzyskać paszport po 5 latach. Co istotne, czas ten liczy się nie od momentu uzyskania pierwszego zezwolenia na pobyt, jak w wielu krajach, lecz od chwili przyjazdu do Portugalii. Należy to potwierdzić dokumentami, takimi jak umowa najmu mieszkania, kontrakty itp.
Czy w Portugalii nadal działa „złota wiza” dla nabywców nieruchomości? Przez pewien czas rzeczywiście można było otrzymać „złotą wizę” poprzez zakup nieruchomości. Obecnie program ten nadal istnieje, ale zakup nieruchomości nie jest już w nim uwzględniony. Wciąż jednak dostępne są inne podobne programy.
Wśród najpopularniejszych sposobów legalizacji pobytu w Portugalii znajdują się również: Startup Visa, Digital Moment, łączenie rodzin (np. pobyt na podstawie związku z dziećmi).
Ekspertka ds. relokacji do Portugalii omówiła także otwieranie rachunków bankowych, zakup nieruchomości oraz możliwość jej opłacenia z kont zagranicznych. Według Maryny Apolińskiej Portugalia przyciąga nabywców atrakcyjnymi ofertami mieszkaniowymi oraz hipoteką dla nierezydentów. Oprocentowanie kredytu hipotecznego wynosi około 4,5%, uwzględniając składki ubezpieczeniowe, takie jak ubezpieczenie na życie kredytobiorcy oraz samej nieruchomości.
Obecnie w Portugalii mieszka ponad 50 tysięcy Ukraińców. Ogólnie w kraju przebywa wielu cudzoziemców, a lokalni mieszkańcy są do nich przyjaźnie nastawieni.
Szczegółowe omówienie relokacji do krajów europejskich, transferu kapitału oraz inwestycji w Europie odbędzie się podczas specjalnych transmisji Iryny Kuzmyczewej, założycielki Prime Group Estro i Boutique Investment P.T. W rozmowach wezmą udział eksperci z dziedziny finansów, prawa, nieruchomości, podatków oraz kryptowalut.
