Wolontariat w biznesie jako linia frontu w wojnie o Niepodległość Ukrainy: doświadczenie IBOX BANKU

W czasie wojny społeczeństwo ukraińskie przeżyło nie tylko szok związany z pełnowymiarową inwazją, ale także nauczyło się radzić sobie z wyzwaniami, jakie postawiła przed nim nowa rzeczywistość. Redakcja UA.NEWS zapytała Olenę Podolyan, szefową działu zasobów ludzkich w IBOX BANK, o to, jak od czasu wojny zmieniło się ukraińskie społeczeństwo i jakie modele społecznej odpowiedzialności obywateli i przedsiębiorstw są obecnie integralną częścią działalności każdego Ukraińca. Pod kierownictwem Oleny oddział banku został przekształcony w centrum wolontariatu, a o tym jak to się stało i czym się zajmuje szczegółowo dowiecie się z naszego artykułu.

 

Mobilizacja społeczeństwa obywatelskiego w czasie wojny

W ciągu ponad sześciu miesięcy wojny Ukraina wykazała się wyjątkowym doświadczeniem jedności i spójności. Nasze społeczeństwo obywatelskie, armia i państwo podjęły pozornie niemożliwe wyzwanie konfrontacji z potężnym autorytarnym imperium, wybierając wolność, niezależność i prawo do podążania własną drogą rozwoju. Ukraińcy, w których na początku wojny niewielu wierzyło, pokazali całemu cywilizowanemu światu, co to znaczy walczyć o siebie, i stali się źródłem inspiracji dla innych wolnych narodów.

Fenomen społeczeństwa ukraińskiego polega na tym, że mimo potwornego nacisku, naród nie tylko nie upadł, ale osiągnął jakościowo nowy poziom samostanowienia i świadomości. Jeszcze na długo przed pełnowymiarową wojną Ukraińcy pokazali, co są warci. I nie najmniejszym z nich był ruch wolontariuszy - bez przesady unikalny fenomen społeczny w Ukrainie, który dziś zadziwia społeczność światową.



To właśnie wolontariusze położyli kiedyś na barkach i plecach państwa, gdy w 2014 roku, po aneksji Krymu, rosja rozpętała wojnę w ukraińskim Donbasie. Państwo, osłabione korupcją, nie mogło dać odpowiedniego oporu wrogowi - wtedy na pomoc armii przyszli wolontariusze, dosłownie odziewając, podkuwając, karmiąc i uzbrajając naszą armię. Pod wieloma względami pomogło to ograniczyć agresywny apetyt kremla i zapobiec podziałowi Ukrainy od wewnątrz.

Osiem lat później wolontariusze ponownie stają ramię w ramię z ukraińskimi siłami zbrojnymi, pomagając na domowym froncie w walce o niepodległość. Po 24 lutego prawie wszyscy obywatele Ukrainy stali się wolontariuszami, w tym wszystkie segmenty biznesu, od prywatnych kawiarni i mini-fabryk po duże instytucje finansowe, korporacje i firmy produkcyjne - uważa Olena Podolyan.

«Dziś, siedem miesięcy po wojnie, mówimy, że wolontariat stał się siłą napędową jakościowej ewolucji ukraińskiego społeczeństwa. Pomoc bliźniemu, bezinteresowność - podstawowe prawdy biblijne - stały się podstawą naszego współżycia w warunkach wojennych. Przetrwanie czasem w bardzo nieżyciowych okolicznościach pomaga nam uświadomić sobie, że tylko razem będziemy w stanie pokonać trudności i osiągnąć wyniki».

Wolontariat korporacyjny na przykładzie IBOX BANKU

Dziś wolontariat korporacyjny nabiera nowego znaczenia, mówi Olena. Samo w sobie wymaga dodatkowego wysiłku, gdyż zadaniem jest włączenie działań wolontariackich do pracy pracowników, bez jednoczesnego szkodzenia biznesowi. Dodatkowym obciążeniem dla oddziału był fakt, że na początku wojny trzeba było uporządkować emocje i uczucia oraz działać z chłodną głową, dosłownie nie tracić ludzi:

«24 lutego trzeba było poradzić sobie ze stresem, kontrolować swoje reakcje, emocje, skutecznie zachować równowagę i odpowiedzialność za pracowników» - wspomina Olena. «Dział kadr zadzwonił do każdego pracownika, przekazał informacje o możliwych dalszych krokach i przeniesieniu na zachodnią Ukrainę».

Na pierwszym miejscu postawiono ludzi - zadanie, które od pierwszych minut inwazji było wyrażane przez zarząd banku.

«Pomoc w przenoszeniu pracowników z punktów zapalnych była zapewniona 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Regularna komunikacja z ludźmi zbudowała ogromne zaufanie i jeszcze bardziej zbliżyła zespół, co pomogło nam bardzo szybko wrócić do pracy, nie tracąc czasu na długi okres adaptacyjny».

W porównaniu z innymi bankami, szybkość reakcji na ten kryzys była doskonała, mówi Olena. Musieliśmy szybko i zdecydowanie zająć się logistyką, zakwaterowaniem pracowników i ich rodzin, miejscami pracy i infrastrukturą, dodatkowymi świadczeniami socjalnymi oraz wsparciem adaptacyjnym.



Zarząd banku wypłacił wszystkim pracownikom pensje przedterminowo 24 lutego. Natomiast 2 marca pracownicy otrzymali pomoc finansową. Innymi słowy, zrobiono wszystko, aby uratować życie i zdrowie psychiczne ludzi w najgorszym kryzysie od czasu odzyskania niepodległości.

«Kiedy otrząsnęliśmy się z początkowego szoku, zaczęliśmy łączyć wolontariat z naszą główną działalnością w banku, tam gdzie było to możliwe i bezpieczne dla ludzi. Wymagało to pewnych dostosowań w procesach pracy, ale ogólnie, dzięki temu, że ściśle komunikowaliśmy się z naszymi pracownikami, byliśmy w stanie sprostać temu wyzwaniu bez uszczerbku».

Społeczna odpowiedzialność biznesu w warunkach wojny

Jest wiele przykładów, że biznes pomagał wojsku i państwu w warunkach wojennych. Jest to wskaźnik, że mobilizacja Ukraińców nastąpiła nie tylko w biurach rekrutacyjnych i na polu walki.

W pewnym sensie w Ukrainie nie ma już prawie żadnego biznesu poza polityką. I w tym sensie wszystko jest ważne - dostarczenie siłom obronnym żywności, zakup amunicji, przeorientowanie produkcji na potrzeby armii, zbiórka pieniędzy, naprawa zniszczonej infrastruktury - wszystko, co pomaga przybliżyć zwycięstwo - mówi Olena.

«Wolontariat jest przecież przedsięwzięciem dobrowolnym. A to, jak to się dzieje dzisiaj w Ukrainie, zwłaszcza w segmencie korporacyjnym, pokazuje dojrzałość naszego społeczeństwa. Bo tak naprawdę znaczną, czasem dużą część swoich zysków biznes daje dobrowolnie i świadomie, rozumiejąc, jak bardzo nasza armia potrzebuje pomocy na domowym froncie. Na przykład nasz hub wolontariatu współpracuje ze wszystkimi administracjami cywilno-wojskowymi».

Wolontariat jest podobny do budowania zespołu; naprawdę zbliża ludzi, rozwija zaufanie i chęć przyczynienia się do wspólnego wyniku. Wolontariat pomógł wielu kolegom poradzić sobie ze stresem związanym z wojną - mówi Olena. Okazało się, że ludzie bezinteresownie pomagają tym, którzy są w trudniejszej sytuacji lub nie są w stanie sami sobie poradzić.

«W pewnym sensie była to terapia grupowa dla nas wszystkich. Pomagaliśmy tym, którzy mieli trudniej, tym samym pomagając sobie w pokonaniu wewnętrznego napięcia czy lęku».

Reorganizacja procesów biznesowych i kurs na rozwój

Bank musiał zreorganizować niektóre procesy biznesowe, aby skutecznie połączyć swoją podstawową działalność z wolontariatem. W odniesieniu do zasobów ludzkich wybrano kurs zachowania i rozwoju zdrowia psychicznego:

«Zaufanie, konsekwencja w swoim patriotyzmie i empatia kierownictwa dla zespołu stworzyły niespotykane dotąd oddanie kolegów w pracy i szacunek dla kierownictwa banku. Świadczyły o tym wymownie «informacje zwrotne». Należało pokazać, jak ważne jest, aby każdy kolega był na swoim miejscu jako trybik w jednej wielkiej maszynie, która pracuje na rzecz gospodarki kraju. Praca informacyjna w zespole stworzyła poczucie własności, poczucie przynależności do ważnej dla Ukrainy sprawy i pomogła pracownikom poczuć się pewniej w czasach wojny».

«W zakresie narzędzi w pracy z pracownikami, oprócz tradycyjnego kanału komunikacji wewnętrznej, uruchomiono czat w bezpiecznych komunikatorach. Stan bezpieczeństwa w regionach i rodzinach pracowników był codziennie przekazywany Prezesowi Zarządu i ścisłemu kierownictwu banku, a wszyscy otrzymywali potrzebne wsparcie».



Aby utrzymać odporność psychiczną zespołu, zdaniem Oleny, konieczne jest również zapewnienie wsparcia psychicznego współpracownikom. W szczególności odbył się wykład na temat higieny informacji, która w czasach wojny informacyjnej ma ogromny wpływ na umysły ludzi.

Adaptacja do wojny: przykład IBOX BANKU

Ukraiński bank transakcyjny IBOX BANK od początku wojny podjął wyjątkowo odważne decyzje patriotyczne.

«Codzienne wsparcie umożliwiło pracownikom wyprowadzenie się z najbardziej niebezpiecznych i zagrożonych części Ukrainy w czasie wojny. Zarząd banku przeprowadził relokację zespołu do bezpieczniejszych regionów zachodniej Ukrainy, a także do stolicy Polski, Warszawy».

Dzięki temu mogliśmy wznowić procesy biznesowe, stabilizując świadczenie usług w Ukrainie.

Reputacja banku nie ucierpiała w czasie wojny. Dział Personalny robił wszystko, aby nie stracić największego atutu zespołu - ludzi.

«Mamy możliwość pracy na pełnych obrotach i przeciwdziałania przeciwnikowi na wszystkich możliwych frontach».



Relokacja została przeprowadzona samodzielnie przez cały zespół - mówi Olena. Przeprowadzona w porę ewakuacja pracowników i ich rodzin z miast satelickich Kijowa i stolicy pozwoliła działowi personalnemu banku na przesiedlenie pracowników w zachodniej Ukrainie. Nawet dziś, gdy ponad 5 milionów Ukraińców zostało zmuszonych do opuszczenia swoich domów, znalezienie mieszkania jest znacznie trudniejsze.

«Nasz zespół zareagował błyskawicznie. Dziś wszyscy żyją w stosunkowo spokojnych regionach i pracują. Na samym początku poczyniliśmy przygotowania do przeniesienia biura do Warszawy. Dwa tygodnie później przenieśliśmy nasz zespół zarządzający do Polski».

Szybka i sprawna relokacja umożliwiła zachowanie płynności wewnętrznych procesów biznesowych i szybki powrót firmy do normalnej działalności.

«Jak większość ludzi w Ukrainie, którzy zostali przesiedleni przez wojnę, mieliśmy problemy mieszkaniowe w postaci wysokich cen najmu w zachodnich regionach kraju. Były też niuanse związane z przeprowadzką za granicę. Polska nie była fizycznie gotowa na przyjęcie tak wielu ukraińskich uchodźców. Trudno było w krótkim czasie zapewnić wszystkim odpowiednie warunki, ale udało się».

To, że Bank faktycznie dbał o sprawy domowe pracowników, pozwalało ludziom pracować i wspierać działalność Banku oraz interesy jego klientów. Dzięki temu zmniejszył się dystans między pracodawcą a pracownikiem, co wpłynęło produktywnie na wydajność pracy. A także zachęca do działań wolontariackich.

«Teraz, gdy sytuacja się ustabilizowała, pomagamy dostarczać leki z Polski, jeśli jest taka potrzeba. Pomagamy też rozwiązywać problemy zdalnie i udzielamy pomocy humanitarnej kolegom z banku. Dzięki tym działaniom udało się utrzymać naszych ludzi i ich motywację do pracy na dobre wyniki».

 

Od działu HR do centrum wolontariatu

Dziś oddziały banków działają w regionach, gdzie nie ma bezpośredniego zagrożenia życia ludności. W Kijowie, Odessie, Dnieprze, Lwowie i Żytomierzu oddziały IBOX BANKU pracują dla klienta i codziennie rano aktualizują harmonogram oddziałów i terminali z uwzględnieniem bezpieczeństwa w danym regionie. Bank podjął też szereg działań wspierających swoich klientów - mówi Olena:

• anulowanie kar;


• odroczone odsetki i zaplanowane płatności na pożyczki dla firm i osób prywatnych;


• przedłużyła ważność kart płatniczych, które mają być ponownie wydane w lutym-marcu 2022 r;

«Stała komunikacja pracodawcy ze współpracownikami utrzymuje morale na wysokim poziomie przy jednoczesnej efektywności. Specjaliści z działu kadr przeprowadzają regularne ankiety w celu monitorowania bezpieczeństwa pracowników, potrzeby pomocy i tak dalej».

Część personelu udała się na front. Dlatego IBOX BANK uzbroił również pracowników - wczorajsi bankowcy i programiści poszli do sił zbrojnych, a pracodawca nadal wypłaca pensje, zachowując ich miejsca pracy. 20 pracowników IBOX BANK zmobilizowało się dobrowolnie.



W przypadku Banku to właśnie mobilizacja pracowników zapoczątkowała ruch wolontariacki. Ponieważ trzeba było zebrać ludzi na wojnę - kupić amunicję, apteczki, zapewnić utrzymanie na froncie i pomóc w codziennych potrzebach - mówi Olena Podolyan.

«Szybko zorientowaliśmy się, że możemy skalować nasz wolontariat nie tylko w stosunku do naszych pracowników, którzy poszli na front, ale także do jednostek, w których służą, a także udzielać wszelkiej możliwej pomocy administracji cywilno-wojskowej, z którą jesteśmy w stałym kontakcie».

Wolontariat stał się częścią naszej codziennej pracy. Dziś jest to stosunkowo duży projekt pomocy ukraińskiej armii i siłom zbrojnym. W IBOX Banku ta działalność odbywa się bardzo organicznie, bo od pierwszych dni wojny jest bezpośrednie wsparcie zarządu i kierownictwa banku dla każdej społecznej idei. Pracownicy podchwytują to i wprowadzają w życie, przybliżając zwycięstwo Ukrainy.