Niemcy zwróciły Ukrainie unikatowe wydawnictwa z XIX i XX wieku

Ministerstwo Spraw Zagranicznych Ukrainy przekazało Ministerstwu Kultury i Komunikacji Strategicznej osiem drukowanych woluminów, które ukazały się w latach 1830–1906 w drukarniach Berlina, Lipska, Stuttgartu i Monachium – poinformowało MKSK.
Książki zostały dobrowolnie zwrócone przez obywatelkę Niemiec, Barbarę Breisach, do Ambasady Ukrainy w RFN. Jak podano, jej ojciec wywiózł je z Ukrainy w czasie niemieckiej okupacji. Na stronach tytułowych każdej z nich zachowały się pieczęcie bibliotek, w których były przechowywane, bądź stemple właścicieli prywatnych.

– Rzadkie akademickie wydawnictwa z lat 1830–1906 powróciły do Kijowa po 80 latach. Każde z nich to nie tylko cenny foliał, ale także dowód na to, że pod koniec XIX i na początku XX wieku na Ukrainie istniał wysoki poziom edukacji uniwersyteckiej i nauki akademickiej. Jesteśmy wdzięczni pani Barbarze Breisach za ten szlachetny gest oraz dyplomatom Ukrainy za pomoc w odzyskaniu tych dóbr. Dzisiejsze wydarzenie to żywe świadectwo aktywnego udziału Ukrainy w międzynarodowych porozumieniach dotyczących zwrotu dóbr kultury i przeciwdziałania ich nielegalnemu wywozowi. Wkrótce do kraju powrócą kolejne cenne artefakty – podkreślił wiceminister kultury i komunikacji strategicznej Serhij Bieliajew.
Jak dodał, część z tych wydań w języku niemieckim była niegdyś przechowywana w bibliotekach Uniwersytetu św. Włodzimierza, Kijowskiego Konserwatorium Muzycznego i Dramatycznego, a także w prywatnych kolekcjach znanego kijowskiego wydawcy Leona Idzikowskiego i profesora Juliana Kułakowskiego.

Odzyskane wydawnictwa zostaną przekazane do państwowych zbiorów bibliotecznych – m.in. do Narodowej Biblioteki Ukrainy im. Jarosława Mądrego, Kijowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Tarasa Szewczenki oraz Narodowej Akademii Muzycznej Ukrainy im. Piotra Czajkowskiego.
Przypomnijmy, że w lipcu tego roku ukraińscy strażnicy graniczni udaremnili próbę wywozu z kraju zabytkowych skrzypiec.
Od 17 sierpnia 2025 roku w Soborze Mądrości Bożej w Kijowie (znanym jako Sobór św. Zofii) mieszkańcy i goście stolicy mogą oglądać unikatowy dokument – oryginał Konstytucji Pyłypa Orłyka.
Z kolei starodruk „Apostoł”, wcześniej skradziony z Biblioteki Narodowej im. Wernadskiego, został odnaleziony przez organy ścigania w jednej z restauracji przy ul. Saksahanskoho w Kijowie. Wydawnictwo to przez lata uchodziło za bezpowrotnie utracone.
