Powrót ukraińskich uchodźców: kiedy i ile osób wróci do domu

Komisja Europejska nie odnotowuje oznak „trwałego pokoju” w Ukrainie, jednak podstawowy scenariusz zakłada stopniowy powrót uchodźców już od tego roku.

Według ocen KE, na początku 2025 roku w krajach UE przebywało około 4,3 miliona Ukraińców ze statusem tymczasowej ochrony.

Prognozuje się, że ta liczba pozostanie stabilna przez cały rok, a do końca 2025 roku spadnie do 4,1 miliona, a do końca 2026 roku – do 3,8 miliona osób. Wskazuje to na to, że część Ukraińców zacznie wracać do domu, choć proces ten będzie powolny i rozciągnięty w czasie.

Narodowy Bank Ukrainy potwierdza, że w 2024 roku odpływ migrantów nadal trwał – kraj opuściło około 500 tysięcy obywateli. W 2025 roku, według prognoz, kolejne 200 tysięcy Ukraińców wyjedzie za granicę.

Masowy powrót spodziewany jest nie wcześniej niż w 2026 roku, kiedy, według szacunków Narodowego Banku Ukrainy (NBU), do kraju może wrócić około 200 tysięcy osób. W 2027 roku proces ten przyspieszy, a do domu wróci kolejne 500 tysięcy Ukraińców.

Jednak eksperci podkreślają, że kluczowymi czynnikami powrotu będą warunki zakończenia wojny, sytuacja gospodarcza w Ukrainie oraz polityka krajów, które przyjęły uchodźców.

Znaczna część Ukraińców zaadaptowała się do życia za granicą i część z nich nie planuje powrotu.

Według badań, 25% uchodźców deklaruje chęć pozostania za granicą, kolejne 25% zdecydowanie chce wrócić, a połowa nadal nie podjęła ostatecznej decyzji.

Demografowie i ekonomiści są zgodni, że szybki powrót będzie możliwy jedynie w przypadku rzeczywistego pokoju, gwarancji bezpieczeństwa i odbudowy gospodarki.

Jeśli jednak wojna będzie się przedłużać lub zakończy się bez jasnych gwarancji, większość Ukraińców pozostanie za granicą, a proces powrotu będzie trwał latami.

W takim scenariuszu, według ekspertów, do Ukrainy wróci nie więcej niż 30-50% uchodźców, głównie emeryci i osoby bezrobotne.

Przypomnijmy, że kraje europejskie są zainteresowane tym, aby ukraińscy uchodźcy pozostali na ich terytorium. Dotyczy to przede wszystkim państw o bardziej rozwiniętej polityce migracyjnej.

Wcześniej informowaliśmy, że miliony ukraińskich uchodźców w UE mogą znaleźć się w trudnej sytuacji prawnej, jeśli nie powstanie jasny plan, który pozwoli im pozostać w Europie po zakończeniu wojny z rosją.