ETPCz zobowiązał rosję do zapłaty Gruzji milionowego odszkodowania za naruszenia praw człowieka po wojnie w 2008 roku

Europejski Trybunał Praw Człowieka orzekł, że rosja musi wypłacić Gruzji ponad 253 mln euro odszkodowania za systematyczne naruszenia praw człowieka po wojnie w 2008 roku. Odszkodowania mają otrzymać ponad 29 tysięcy poszkodowanych.

Informuje o tym Radio Swoboda.

Wyrok w sprawie „Gruzja przeciwko rosji (IV)” zapadł w kwietniu 2024 roku, a 14 października sąd sprecyzował wysokość odszkodowań.

Trybunał przypomniał, że stwierdził systematyczny charakter naruszeń Europejskiej Konwencji Praw Człowieka ze strony rosji, w tym nadmierne użycie siły, tortury i nieludzkie traktowanie, bezprawne zatrzymania, ograniczenia wolności przemieszczania się oraz dostępu do domów, ziemi i rodzin, a także zakaz nauczania w języku gruzińskim.

Odszkodowania przyznano ponad 29 tysiącom poszkodowanych.

Sąd zaznaczył, że rząd Gruzji ma w ciągu 18 miesięcy od otrzymania wypłat od rosji stworzyć skuteczny mechanizm dystrybucji odszkodowań pomiędzy poszkodowanymi.

Trybunał podkreślił również, że Komitet Ministrów Rady Europy nadal sprawuje nadzór nad wykonaniem orzeczeń dotyczących rosji. Zgodnie z artykułem 46 (obowiązująca moc i wykonanie wyroków), rosja jest nadal zobowiązana do realizacji orzeczeń dotyczących zdarzeń sprzed 16 września 2022 roku – daty, kiedy przestała być stroną Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Władze rosyjskie wielokrotnie deklarowały, że nie będą wykonywać wyroków ETPCz wydanych po 16 marca 2022 roku.

Orzeczenie komentowało gruzińskie Ministerstwo Sprawiedliwości, które pogratulowało narodowi gruzińskiemu „historycznego zwycięstwa” i nazwało wyrok „logiczna kontynuacją historycznych spraw wygranych przez Gruzję przeciwko rosji”.

Gruzja złożyła pozew przeciwko rosji do ETPCz 21 sierpnia 2018 roku. Dotyczył on „masowych represji wobec ludności gruzińskiej”, praktyki zatrzymań, ataków i zabójstw na terenach poza kontrolą władz centralnych oraz wzdłuż ich granic administracyjnych. Mowa była m.in. o śmierci Archila Tatunashvilego, Gigiego Widhzozoriego i Dawida Baszaruliego.

Wcześniej Europejski Trybunał Praw Człowieka oddalił szereg skarg rosyjskich prawników w imieniu mieszkańców okupowanych terenów obwodów donieckiego i ługańskiego, którzy oskarżali Ukrainę i Siły Zbrojne Ukrainy o ostrzały ich miejscowości oraz zniszczenia domów w latach 2015–2020.