$ 42.3 € 43.56 zł 10.22
+3° Kijów +2° Warszawa -6° Waszyngton

Serbia wybrała europejską ścieżkę zamiast taniej rosyjskiej energii

UA.NEWS 25 sierpnia 2023 19:21
Serbia wybrała europejską ścieżkę zamiast taniej rosyjskiej energii

Serbia wybiera członkostwo w Unii Europejskiej zamiast rosyjskiej energii. Prezydent Aleksandar Vučić musi zerwać więzi z rosją, jeśli chce, by jego kraj dołączył do UE.

Stwierdził to Ihor Chalenko, politolog i ekspert, szef Centrum Analiz i Strategii, w komentarzu dla UA.NEWS

Na początku wojny na pełną skalę Serbia odmówiła wsparcia Ukrainy. Sytuacja socjologiczna w kraju również nie była zbyt stabilna - ponad połowa Serbów obwiniała Stany Zjednoczone za wojnę.

Nie powiedziałbym, że poczyniliśmy ogromne postępy w naszych stosunkach z Serbią. Ale nadal, jeśli spojrzymy na dynamikę, od początku 2022 roku Serbia początkowo odmawiała wsparcia Ukrainy. I to jest zrozumiałe. Według socjologów tylko jeden na czterech Serbów uważał, że winę za wojnę na pełną skalę ponosi federacja rosyjska. Dla porównania, około 60 procent obwiniało Stany Zjednoczone. Poziom poparcia dla rosji w społeczeństwie i środowisku informacyjnym w kraju jest oczywisty. Dziś Serbowie współczują Ukraińcom, ale zapominają o źródle problemu. Uważają, że winę za wojnę ponosi głównie Zachód

Ihor Chalenko

politolog i ekspert, szef Centrum Analiz i Strategii


Vučić zdał sobie sprawę, że jeśli poprze putina, zostanie odizolowany. Polityka Serbii zmienia się na proukraińską.

Widzieliśmy, jak stopniowo, w trakcie negocjacji dyplomatycznych z Kosowem, w których pośredniczył Borel i integracji europejskiej, Vučić zdał sobie sprawę, że bez względu na to, jak bardzo popierał putina, był izolowany. Tylko Bośnia i Hercegowina oraz Węgry zajmują prorosyjskie stanowiska obok niego. Serbia nie ma dokąd pójść. Widzieliśmy nawet przecieki z amerykańskich służb wywiadowczych, że Serbia nieoficjalnie udzielała pomocy wojskowej Ukrainie. Chociaż oficjalnie temu zaprzeczono. Serbia zapewniała również pomoc humanitarną i wsparcie w sektorze energetycznym. Widzimy, że reżim Vučićia zapewnia Ukrainie wszelką możliwą pomoc, gdy sprawa nie dotyczy sfery wojskowej. Widzieliśmy również wsparcie humanitarne ze strony Serbii po wysadzeniu przez rosjan Kachowskiej Elektrowni Wodnej. Obecny rząd tego kraju jest zmuszony do ponownej kalibracji. I nawet kwestia rosyjskiego gazu nie pozwala dziś kremlowi w pełni kontrolować Serbii

Ihor Chalenko

politolog i ekspert, szef Centrum Analiz i Strategii


Dla Ukrainy ważne jest, aby nie uznawać dziś niepodległości Kosowa, aby nie stracić postępu w nawiązywaniu stosunków z Serbią.

Jedynym niuansem, który może stanąć na rozdrożu między oficjalnym Belgradem a Kijowem, jest kwestia uznania niepodległości Kosowa. Niedawno widzieliśmy ostrą reakcję Vucicia na oświadczenie ukraińskich urzędników, w którym prezydent powiedział, że nie powinniśmy obecnie uznawać niepodległości Kosowa. Najważniejszą rzeczą dla nas jest to, aby nie robić teraz "falstartu" w tej kwestii. Ponieważ jest to bezpośrednio związane z "ukraińskim Krymem" i uznaniem ukraińskich terytoriów

Ihor Chalenko

politolog i ekspert, szef Centrum Analiz i Strategii


Istnieje duże prawdopodobieństwo, że w przyszłości Serbia będzie bardziej pomagać Ukrainie. Mimo że kraj ten nadal nie jest osobiście przeciwny rosji.

Myślę, że Serbia zwiększy swoją pomoc dla Ukrainy. Nawet w tej rezolucji, która została podpisana w Atenach przez przedstawicieli Bałkanów, nazwisko Vučićia jest na pierwszym miejscu, mimo że są tam negatywne wypowiedzi na temat federacji rosyjskiej. Jest to jednak sytuacja podobna do tej, w której Węgry, gdy wypowiadają się w zbiorowym organie, takim jak Bukaresztańska Dziewiątka, również potępiają rosję, ale gdy kraj wypowiada się sam, oświadczenia są diametralnie różne

Ihor Chalenko

politolog i ekspert, szef Centrum Analiz i Strategii


Proukraińskie stanowisko jest cywilizacyjnym wyborem Serbii, która chce przystąpić do Unii Europejskiej.

Serbia przechodzi obecnie transformację. Kraj wybiera europejską ścieżkę zamiast taniej rosyjskiej energii. Chociaż rosja nadal wpływa na politykę państw bałkańskich, w obecnej sytuacji Serbia wybiera jak najbardziej proukraińskie stanowisko. To cywilizowany wybór Serbii, która rozumie obecny kontekst. Jest to absolutnie mężowskie i dalekowzroczne stanowisko. Jedynym niuansem może być kwestia zboża, kiedy Węgry, Rumunia i Bułgaria, z którymi Serbia graniczy, nałożyły embargo na ukraińskie zboże. Teraz jednak Rumunia i Bułgaria pomagają Ukrainie

Ihor Chalenko

politolog i ekspert, szef Centrum Analiz i Strategii


W tym roku do Platformy Krymskiej dołączyła między innymi Serbia.

Volodymyr Zelenskyy spotkał się z prezydentem Serbii Aleksandarem Vučićiem na marginesie szczytu Ukraina-Bałkany w Atenach w Grecji. Przywódcy omówili kwestie bezpieczeństwa regionalnego, stosunków dwustronnych i wspólnych wyzwań na drodze do członkostwa krajów w Unii Europejskiej. Podczas szczytu Serbia stała się również jednym z krajów, które podpisały Deklarację Ateńską wspierającą integralność terytorialną Ukrainy.

Jednocześnie Serbia kontynuuje swoje stosunki gospodarcze z rosją - kraj ten zgodził się nawet na transport większej ilości rosyjskiego gazu na Węgry w przypadku nieprzedłużenia umowy tranzytowej między Ukrainą a rosją.

UA.NEWS wraz z ekspertem bada, dlaczego Serbia coraz bardziej wspiera Ukrainę, ale jednocześnie kontynuuje handel z rosją, jak będą rozwijać się stosunki dyplomatyczne z tym krajem i czego można oczekiwać od Serbów.