Ukraina i USA podpisały szeroko zakrojoną umowę gospodarczą: kluczowe punkty

Ukraina i Stany Zjednoczone Ameryki zawarły ważną dwustronną umowę o partnerstwie gospodarczym, która ustanawia podstawy prawne i instytucjonalne dla utworzenia wspólnego funduszu inwestycyjnego na odbudowę. Ten krok będzie istotnym kamieniem milowym w strategicznych relacjach między krajami i przyczyni się do przyciągnięcia globalnego kapitału do ukraińskiej gospodarki.

O podpisaniu umowy poinformował portal rządowy.

Dokument został podpisany przez pierwszą wicepremier — minister gospodarki Ukrainy Julię Swyrydenko oraz sekretarza skarbu USA Scotta Bessenta.

Co przewiduje umowa

 

Kluczowym elementem dokumentu jest utworzenie Amerykańsko-Ukraińskiego Funduszu Inwestycyjnego na Odbudowę, który będzie finansowany przez oba kraje na zasadach parytetowych — po 50% wkładu każdej ze stron. Żadna ze stron nie będzie miała dominującego wpływu, a wszystkie decyzje będą podejmowane wspólnie, co zapewni przejrzystość i równowagę interesów.

Fundusz będzie główną strukturą do inwestowania w:

• odbudowę infrastruktury;
• niezależność energetyczną;
• wydobycie strategicznie ważnych minerałów (57 pozycji — od litu po uran);
• rozwój technologiczny;
• realizację partnerstw publiczno-prywatnych.

Umowa przewiduje także, że fundusz będzie mógł być partnerem w projektach związanych z eksploatacją zasobów naturalnych, koncesjami infrastrukturalnymi, prywatyzacją oraz modernizacją obiektów energetycznych. Wszystkie ukraińskie organy państwowe, upoważnione do udzielania licencji lub zatwierdzania projektów PPP, są zobowiązane uwzględniać interesy funduszu, udostępniać mu dane inwestycyjne i włączać go do negocjacji w razie zainteresowania.

Gwarancje suwerenności i przejrzystości

Osobnym punktem zapisano, że wszystkie zasoby naturalne pozostają własnością Ukrainy. Żadna firma ani struktura, nawet w ramach partnerstwa, nie może rościć sobie prawa do kontroli nad ukraińskimi złożami czy aktywami strategicznymi.

Ponadto umowa nie koliduje z kierunkiem Ukrainy do członkostwa w Unii Europejskiej. W razie konieczności zmian w celu harmonizacji z zobowiązaniami unijnymi — strony zobowiązują się do przeprowadzenia dodatkowych konsultacji.

Innowacyjny model uwzględniania wkładu USA

Ważnym instrumentem jest mechanizm uwzględniania pomocy wojskowej, jaką USA już udzielają lub będą udzielać Ukrainie. Zgodnie z umową, jeśli Stany Zjednoczone przekazują broń, technologie, amunicję lub prowadzą szkolenia — ich szacunkowa wartość zostaje zaliczona jako wkład do funduszu odbudowy. Nie tworzy to zadłużenia Ukrainy, a pozwala na szybkie uwzględnienie wsparcia jako elementu partnerstwa inwestycyjnego.

Ulgi podatkowe i mechanizmy budżetowe

Wkłady partnerskie są zwolnione z opodatkowania w obu krajach. Część ukraińska będzie finansowana ze specjalnego funduszu budżetu państwa, pochodzącego z uzgodnionych dochodów z wydobycia, koncesji i innych źródeł niezwiązanych z bieżącymi zobowiązaniami budżetowymi.

Co dalej

Umowa obowiązuje bezterminowo — do momentu, aż obie strony uzgodnią jej zakończenie. Dokument został już podpisany, ale aby wszedł w życie, musi zostać ratyfikowany przez Radę Najwyższą Ukrainy.

Rząd oczekuje, że po tym etapie zostanie utworzona struktura zarządzająca funduszem, określone zostaną pierwsze priorytetowe projekty inwestycyjne, a także rozpoczną się negocjacje z inwestorami prywatnymi i instytucjonalnymi ze Stanów Zjednoczonych, Unii Europejskiej i innych krajów.

Przypomnijmy, że Ukraina i Stany Zjednoczone podpisały umowę o współpracy gospodarczej („umowę o surowcach”). Podpisy złożyli pierwsza wicepremier — minister gospodarki Ukrainy Julia Swyrydenko oraz sekretarz skarbu USA Scott Bessent.

Wcześniej sekretarz skarbu USA Scott Bessent oświadczył, że strona ukraińska przed podpisaniem zdecydowała się na wprowadzenie zmian do ramowej umowy o surowcach.